دروس تخصصی مشترک
سیستم عامل
سؤالات درس سیستم عامل در سال 93 بر خلاف سال 92 حاوی سؤالات مفهومی یا به اصطلاح حفظی نبودند. البته سؤالات در سال 93 روال منطقیتری داشتند. برای مثال در سال 92 از مبحث حجیم مدیریت حافظه و حافظه مجازی فقط یک سؤال مفهومی پرسیده شده بود، که با توجه به وقتی که ممکن است هنگام تستزنی این مبحث از دانشجو بگیرد، منطقی نبود. میتوان گفت 3 سؤال اول که از مباحث مدیریت دیسک، بنبست و حافظه مجازی بودند، بسیار مشابه تستهای پیشین بودند. تست چهارم مربوط به بحث مدیریت پردازه شکل تازهای پیدا کرده بود، که البته با توجه به سادگی مطلب نبایستی مشکل چندانی را برای داوطلبان ایجاد کند. در کل به نظر میرسد روال درس سیستم عامل در حال بازگشت به سابق است و از سؤالهای حجیم و تقریباً غیر قابل حل سالهای 90 و 91 در حال فاصله گرفتن است. مطالعه یکی از کتب مرجع تننباوم، سیلبرشاتز و یا استالینگز و البته تمرین و تستزنی زیاد برای حل تستهای 93 کافی به نظر میرسید.
ساختمان دادهها
سؤالات درس ساختمان دادهها در سال 93 مشکلتر از سال 92 طراحی شده بودند. یکی از دلایل این موضوع متفاوت بودن سؤالات با سالهای قبل بود. این به این معنی نیست که مشابه چنین سؤالاتی اصلاً وجود نداشته است، اما این نکته مشهود است که آزمونهای سالهای گذشته همگی ترکیبی از سؤالهای کلاسیک (مانند تعیین مرتبه مقدار یک عبارت بازگشتی و یا تحلیل مرتبه شبه کد) و سؤالهای نوآورانه هستند. متأسفانه در سؤالات سال 93 دیگر خبری از سؤالات کلاسیک نبود و این موضوع، پاسخگویی به سؤالات را مشکلتر میساخت. البته اشتباهات موجود در صورت برخی سؤالها (به خصوص سؤال 51) نیز این مشکل را دو چندان مینمود. سؤالات 47 و 49 سؤالهایی بودند که در چند سال اخیر مشابه آنها زیاد دیده شده است و از سری تستهای نوآورانه این درس هستند.
سؤال 52 سال 90، سؤال 51 سال 91 و سؤال 47 سال 92 از نمونههای مشابه این دو تست هستند. سؤال 48 تا حدودی مشابه سؤال 54 سال 89 (خرس قطبی) بود. سؤال 50 از مبحث درختهای بی بود. با توجه به این که این درختها جزء ساختمان دادههای پیشرفته هستند و کمتر تستی از آنها در سالهای قبل پرسیده شده بود، پیشبینی پرسش از این مبحث و البته رها کردن مباحث به مراتب مهمتر مانند درختهای جست و جوی دودویی و یا هیپ، عملاً دور از ذهن بود. سؤال 51 شاید سادهترین و روتینترین سؤال ساختمان داده سال 93 بود که، البته اشتباه تایپی در گزینهی 2 تا حدودی پاسخگویی را با مشکل مواجه میکرد. سؤال 52 از مبحث درهمسازی بود. چیزی که از سال 93 و 92 مشخص است، این است که سؤالات بخش درهمسازی معمولاً به صورت ترکیبی با مفاهیم تحلیل الگوریتمها و یا تحلیل حالت میانگین پرسیده میشوند. مطالعه دقیق کتاب CLRS و البته ساختمان دادههای دکتر قدسی و تلاش برای حل تمرینهای موجود در هر دو کتاب برای موفقیت در پاسخگویی به سؤالات ساختماندادهها بسیار مهم و ضروری به نظر میرسد.
مدار منطقی
مباحث درس مدار منطقی ارتباط نزدیکی با مباحث درس معماری کامپیوتر دارد و بطور کلی میتوان گفت که درس مدار منطقی پیش نیاز درس معماری کامپیوتر میباشد. شرط لازم جهت درک مباحث و پاسخگویی به سؤالات درس مدار منطقی تسلط و تمرین زیاد میباشد. آن وقت است که این درس تبدیل به شیرینترین درس رشته مهندسی کامپیوتر میشود. مباحث درس مدار منطقی اکثراً به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا میکنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آنها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آنها ضروری است. بر همین اساس، هر سوال مدار منطقی معمولاً به طور طبیعی ترکیبی از چندین مبحث را در خود دارد و به همین دلیل، شاید جداسازی سؤالات بر حسب سرفصل کار منطقیای نباشد.
میتوان گفت فصلهای مدارهای ترکیبی و مدارهای ترتیبی مهمترین مباحث درس مدار منطقی میباشند، که تاکنون بیشترین تستها از این مباحث مطرح شده است. در کنکور امسال دو سؤال از مباحث مدارهای منطقی و سادهسازی توابع منطقی، یک سؤال از مباحث فصل مدارهای ترکیبی و سه سؤال از مباحث فصل مدارها و واحدهای ترتیبی مطرح شده بود، نکته قابل توجه در مورد آزمون کنکور امسال و سال گذشته در این مطلب بود که در هر دو آزمون سه سؤال از مباحث فصل مدارها و واحدهای ترتیبی مطرح شده بود و هیچ سؤالی از مباحث فصل نمایش اعداد مطرح نشده بود. سؤالهای درس مدار منطقی، نسبت به برخی دروس دیگر نیاز به زمان بیشتری دارند، و در اکثر مواقع برای بدست آوردن پاسخ صحیح نیاز به تجزیه تحلیل مسئله و انجام محاسبات زیاد میباشد، ولی با انجام تمرین روی مسائل متنوع این درس، میتوان به درصد بالایی از تستهای آن پاسخ صحیح داد.
معماری کامپیوتر
مباحث درس معماری کامپیوتر ارتباط نزدیکی با مباحث درس مدار منطقی دارد و بطور کلی میتوان گفت که درس مدار منطقی پیش نیاز درس معماری کامپیوتر میباشد. شرط لازم جهت درک مباحث و پاسخگویی به سؤالات درس معماری کامپیوتر تسلط بر درس مدار منطقی میباشد. مباحث درس معماری کامپیوتر معمولاً به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا میکنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آنها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آنها ضروری است. بر همین اساس، هر سؤال معماری کامپیوتر معمولاً به طور طبیعی ترکیبی از چندین مبحث را در خود دارد و به همین دلیل، شاید جداسازی سؤالات بر حسب سر فصل کار منطقیای نباشد.
میتوان گفت تمام مباحث درس معماری کامپیوتر از اهمیت یکسانی در آزمون کنکور برخوردار میباشند، ولی درصد دشواری آنها متفاوت است.در کنکور امسال یک سؤال از فصل معماری کامپیوتر، یک سؤال از فصل واحد پردازش مرکزی (CPU)، دو سؤال از فصل الگوریتمهای حسابی و دو سؤال از فصل حافظه مطرح شده بود، نکته قابل توجه در کنکور امسال این مطلب بود که هیچ سؤالی از مباحث مهم فصلهای سازمان ورودی ـ خروجی (I/O) و موازات پایپلاین و کنترل ریز برنامهریزی شده مطرح نشده بود. سؤالات درس معماری کامپیوتر، بیشتر از دروس دیگر نیاز به زمان دارند و در اکثر مواقع برای بدست آوردن پاسخ صحیح نیاز به تجزیه تحلیل کامل مسئله میباشد و همین مطلب باعث دشوارتر شدن این درس نسبت به دروس دیگر رشتهی کامپیوتر شده است. یکی از مهمترین عوامل در کسب مهارت در درس معماری کامپیوتر تسلط بر مباحث درس مدار منطقی میباشد.
نظریه زبانها و ماشینها
در سال 93 نیز مانند سالهای گذشته روند طرح سؤالات به گونهای بود که از هر مبحث موجود حداقل یک سؤال وجود داشته باشد. با توجه به تعداد مباحث نسبتاً کم در درس نظریه زبانها و ماشینها (زبانهای منظم، مستقل از متن، مستقل از متن غیر قطعی، بازگشتی و ماشینها و گرامرهای معادل هر کدام) همواره روند طراحی سؤالات به گونهای بوده است که از هر مبحث حداقل یک سؤال طرح شود. بنابراین لازم است تمامی مطالب توسط داوطلبان مطالعه گردد. همچنین لازم به ذکر است که سؤالات این درس اکثراً مفهومی هستند و پاسخگویی به آنها نیازمند درک عمیق و تسلط کامل بر تمامی مباحث است و حتی در این صورت هم ممکن است سؤالی طرح شود که، به راحتی قابل پاسخگویی نباشد. بنابراین تمرین و حل تست در این مورد به داوطلبان کمک شایانی میکند.
دروس تخصصی معماری کامپیوتر
طراحی مدارهای VLSI
مباحث درس طراحی مدارهای VLSI ارتباط نزدیکی با مباحث درس الکترونیک دیجیتال دارند و بطور کلی میتوان گفت که درسهای طراحی مدارهای VLSI و الکترونیک دیجیتال کاملکننده یکدیگر میباشند. لازمه تسلط بر مباحث درس طراحی مدارهای VLSI تسلط بر مباحث درس الکترونیک دیجیتال است. مباحث درس طراحی مدارهای VLSI معمولاً به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا میکنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آنها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آنها ضروری است. بر همین اساس، هر سؤال درس طراحی مدارهای VLSI معمولاً به طور طبیعی ترکیبی از چندین مبحث را در خود دارد و به همین دلیل، شاید جداسازی سؤالات بر حسب سرفصل کار منطقیای نباشد.
میتوان گفت تمام مباحث درس طراحی مدارهای VLSI از اهمیت یکسانی در آزمون کنکور برخوردار میباشند، ولی درصد دشواری آنها متفاوت است.
در کنکور امسال دو سؤال از مباحث فصل طراحی مدارهای VLSI، دو سؤال از مباحث فصل پارامترهای کارآیی مدار و یک سؤال از مباحث فصل طراحی مدارهای مختلف CMos مطرح شده بود، نکته قابل توجه در کنکور امسال و سال گذشته این مطلب بود که هیچ سؤالی از مباحث مهم فصل بررسی مدارهای CMos شده مطرح نشده بود. حدود 80 درصد از سؤالات درس معماری کامپیوتر در آزمون امسال مشابه سؤالات سالهای پیشین بود، البته نه به آن معنا که از دشواری آنها کاسته باشد.
الکترونیک دیجیتال
مباحث درس الکترونیک دیجیتال ارتباط نزدیکی با مباحث درس طراحی مدارهای VLSI دارند و بطور کلی میتوان گفت که درسهای طراحی مدارهای VLSI و الکترونیک دیجیتال کاملکننده یکدیگر میباشند. لازمه تسلط بر مباحث درس الکترونیک دیجیتال تسلط بر مباحث درس طراحی مدارهای VLSI میباشد. در برخی از موارد تمیز دادن میان سؤالات درس VLSI و دیجیتال امکان پذیر نمیباشد. مباحث درسهای الکترونیک دیجیتال و طراحی مدارهای VLSI معمولاً به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا میکنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آنها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آنها ضروری است.
بر همین اساس، هر سؤال درس الکترونیک دیجیتال معمولاً به طور طبیعی ترکیبی از چندین مبحث را در خود دارد و به همین دلیل، شاید جداسازی سؤالات بر حسب سرفصل کار منطقیای نباشد. در آزمونهای سالهای اخیر، از دو فصل آخر درس الکترونیک دیجیتال یعنی مباحث فصلهای ترانزیستورهای MOSFET و گیتهای CMos سؤالات بیشتری مشاهده میشود. در کنکور امسال دو سؤال از مباحث فصل ترانزیستورهای MOSFET و یک سؤال از مباحث فصل گیتهای CMos مطرح شده بود، نکته قابل توجه در کنکور امسال و سال گذشته این مطلب بود که هیچ سؤالی از مباحث فصلهای مشخصههای ICهای دیجیتال، خانوادههای RDL، مدارهای RTL و DTL و مدارهای TTL مطرح نشده بود.
انتقال دادهها
مباحث درس انتقال دادهها معمولاً به طور سلسله مراتبی و با یک توالی منطقی تکامل پیدا میکنند. به این معنا که مباحث هر فصل، وابسته به فصول قبل است و برای تسلط بر آنها، دانستن موضوعات قبلی و تسلط بر آنها ضروری است. همچنین برای رسیدن به پاسخ صحیح در اکثر سؤالات درس انتقال دادهها نیاز به محاسبات ریاضی میباشد. با نگاهی به سؤالات آزمون امسال میتوان دریافت که آزمون امسال از سال گذشته دشوارتر برگزار شده، حداقل در مورد درس انتقال دادهها این گونه میباشد. از لحاظ بودجهبندی در سال 93 دو سؤال از بخش انتقال دادهها، یک سؤال از بخش رمزکردن دادهها و یک سؤال نیز از بخش کنترل پیوند دادهها مطرح شده بود، ولی از مباحث معماری شبکههای کامپیوتری، رسانههای انتقال و واسطهای انتقال سؤالی مطرح نشده بود. در مجموع در سال 93 نیز همانند سالهای گذشته چهار سؤال از درس انتقال دادهها مطرح شده بود.
همچنین نیاز به تذکر نیست که سؤالات درس انتقال دادهها، همانند سایر دروس کنکور، سال به سال به سمت مفهومیتر شدن پیش رفتهاند. ضمن آنکه سؤالات این درس به طور کلاسیک نیاز به انجام محاسبات و تجزیه و تحلیل ریاضی دارند و حل چنین سؤالاتی، در صورتی که دانشجو تسلط بالایی بر مباحث درس و نیز سرعت بالایی در محاسبات ریاضی نداشته باشد، وقتگیر خواهد بود و یا در بسیاری از مواقع، منجر به جواب صحیح نخواهد شد. بر همین اساس، برای افزایش تسلط بر مفاهیم درس انتقال دادهها و نیز کاهش زمان محاسبات ریاضی، تمرین زیاد و حل نمونه سؤالات متنوع و فراوان بسیار مفید و حتی ضروری است.
مدارهای الکتریکی (گرایش معماری كامپیوتر)
در چند سال گذشته تعداد تستهای تخصصی گرایش معماری 16 سؤال بوده است که، 4 سؤال آن مربوط به درس مدار الکتریکی بوده است. معمولاً سؤالات مطرح شده ساده بودهاند و با مطالعهی مناسب دانشجویان میتوانستند درصد قابل قبولی از تستهای مربوط به این درس را پاسخ بدهند. ویژگی درس مدار الکتریکی پیوستگی آن است به نحوی که دانشجویان باید به تمامی مطالب پیشین یک مبحث تسلط داشته باشند. به طور کلی بیشتر سؤالات از حوزههای مدار معادل تونن و نرتون، مدار مرتبه اول و تجزیه و تحلیل حالت دائمی سینوسی طرح میشوند. هر چند مشخص کردن حوزهی یک سؤال در درس مدار الکتریکی به دلیل پیوستگی آن مشکل است، اما میتوان گفت، در کنکور امسال دو سؤال از تجزیه و تحلیل حالت دائمی سینوسی مطرح شدند. هرچند یک سؤال آن (سؤال 77) مربوط به حوزهی مدار معادل هم میشود یک سؤال از مدار مرتبه اول و یک سؤال هم از مدار معادل تونن و نورتن مطرح شد.
در یک دید کلی میتوان گفت که سؤالات امسال نسبتاً ساده بودند و انتظار میرود که دانشجویان به درصد خوبی از سؤالات پاسخی صحیح داده باشند. هیچ کدام از سؤالات وقتگیر نبودند و راهحلهای روتینی داشتند. کنکور سال گذشته مدار نیز ساده بود و میشود به حداقل 2 سؤال آن پاسخ صحیح داد. هر چند درس مدار به گونهای است که میتوان سؤالات دشوار و بسیار وقتگیر با محاسبات زیاد مطرح کرد، اما با این وجود تجربه چند سال گذشته نشان میدهد سرمایهگذاری روی این درس پربازده بوده است. استفاده از استراتژی مناسب برای حل مسائل مدار بسیار مهم است، به نحوی که دو راهحل صحیح ممکن است از لحاظ محاسبات بسیار با یکدیگر متفاوت باشند. با تحلیل مسائل مدار دانشجویان نوعی شهود برای حل مسائل بدست میآورند که آنها را در تشخیص استراتژی مناسب و استفاده از ویژگیهای مدار مورد نظر برای ساده کردن محاسبات کمک میکند.
تحلیل گره، مش، سادهسازی مدار و بدست آوردن مدار معادل تونن و نورتن پایه و اساس مدار است. بنابراین دانشجویان بهتر است قبل از خواندن هر مطلبی در مدار در این دو قسمت تبحر یابند. پس از تبحر در این مطالب مدار یادگیری مرتبه اول، دوم و تحیل حالت دائمی سینوسی ساده خواهد شد.
مهمترین قسمت در حل سؤالهای 76 و 77 در کنکور 93 بدست آوردن مدار معادل تونن یا نورتن بوده است، این در حالی است که سؤال 75 به صورت مستقیم مقاومت معادل را خواسته است. بنابراین دانشجویانی که تسلط بر این مفهوم داشتند میتوانستند 3 سؤال از 4 سؤال را حل کنند.
كامپایلر
در کنکور سال 93 تأکید روی حواشی و نکات ریز بود. برای پاسخگویی به سؤالات این درس میبایست داوطلبان تسلط کامل بر تمامی مطالب گفته شده داشته باشند. از نظر مباحث، علیرغم وجود مباحث مختلف در درس طراحی کامپایلرها، تأکید روی دو مبحث پارسرهای LR و تولید کد میانی بود که از هر کدام دو سؤال مطرح شده بود. سؤالات مطرح شده علیرغم درجه سختی بالا، مفهومی بودند و به نسبت سالهای گذشته برای افرادی که به مطالب تسلط کافی دارند (به نسبت افرادی که مطالب را روزنامه وار مطالعه میکنند) پاسخگویی به آنها آسانتر بود.
زبان های برنامه سازی
متأسفانه سؤالات مطرح شده از این درس تا حد زیادی انتزاعی و حفظی بوده و بار علمی لازم را دارا نبودند. در این درس یک سؤال کاملاً حفظی از مبحث کنترل اجرای توابع، یک سؤال نسبتاً مفهومی از مبحث انتقال پارامترها به توابع و یک سؤال کاملاً انتزاعی از مبحث کنترل ترتیب اجرا مطرح شده بود. شایان ذکر است که سؤالات درس زبانهای برنامهسازی همیشه دچار مشکلاتی از این دست بودهاند و با توجه به عدم وجود سرفصل واحد برای این درس در اکثر دانشگاهها، همواره داوطلبین با سؤالاتی مواجه میشوند که پاسخ آنها برایشان کاملاً مشخص نیست. با توجه به سؤالات مطرح شده، میتوان نتیجه گرفت که برای پاسخگویی کامل به این درس باید داوطلبین منابع متعدد را مطالعه کرده باشند و با توجه به تعداد سؤالات کمتر نسبت به بقیهی دروس اختصاصی نرم افزار، زمان بیشتری برای مطالعهی کامل این درس نیاز است.
طراحی الگوریتمها
سؤالات مطرح شده برای این درس به نسبت سالهای گذشته تا حدی آسانتر بودند. 2 سؤال از مبحث گرافها مطرح شده بود که متأسفانه یکی از سؤالات به دلیل وجود گزینهی تکراری غیر قابل پاسخگویی بود. یک سؤال فوقالعاده آسان از روابط بازگشتی، یک سؤال نسبتاً انتزاعی از مرتبهی اجرا و یک سؤال نسبتاً سخت از مبحث الگوریتمهای حریص (Greedy) نیز مطرح شده بودند که در مجموع تفاوت خاصی با سؤالات سال پیش نداشته و حفظ روند طراحی سؤالات را نشان میدهد. حل کردن سؤالات این درس بیشتر نیاز به خلاقیت داشته و مطالعه در آن نقش کمرنگتری نسبت به بقیهی دروس ایفا میکند. با این حال مطالعهی کامل منابع به داوطلبان توصیه میشود.
پایگاه دادهها
سؤالات این درس (همانند سالهای گذشته) آسان بوده و پاسخگویی به آنها برای اشخاصی که مطالعهی عمیق و کامل نداشتند نیز میسر بود. یک سؤال مربوط به زبان SQL، یک سؤال از جبر رابطهها و 2 سؤال از حساب رابطهها مطرح شده بودند، که همگی سؤالات نسبتاً آسانی بودند و تنها نیاز به دقت به صورت سؤال داشتند. در این درس نیز تغییر خاصی در روند طراحی سؤالات مشاهده نمیشود. برای موفقیت در این درس، مطالعهی کامل دستور زبان SQL (که هر سال شاهد حداقل یک سؤال از آن هستیم) ضروری است.
طراحی الگوریتمها (گرایش هوش مصنوعی)
در چند سال گذشته تعداد تستهای تخصصی گرایش هوش مصنوعی 16 سؤال بوده است که، 6 سؤال آن مربوط به درس طراحی الگوریتمها بوده است. طبق روال سالهای گذشته معمولاً سؤالات مربوط به این درس ساده نبوده است و برای حل آنها دانشجویان نیازمند توانایی در حل مسئله هستند. طراحی الگوریتمها به نوعی هنر حل مسئله است، یعنی اینکه بتوانیم یک مسئله خاص را بدون اینكه نیازمند خواندن مطلب خاصی باشیم، حل کنیم. اما با خواندن روشهای کلی توانایی ما در حل مسائل افزایش مییابد. به همین دلیل برای حل یك مسئله گاهی باید چندین روش کلی را با هم ترکیب کرد و گاهی حتی از هیچ کدام استفاده نکرد و از یک راهحل خاص استفاده کرد. بنابراین حتی اگر دانشجویان تسلط کافی روی مباحث داشته باشند، گاهی مسائل خاصی در کنکور مطرح میشوند که حل آنها مشکل است. از آنجایی که درس ساختمان داده گرهخوردگی زیادی با این درس دارد و به نوعی پیشنیاز این درس است، می بایست به مباحث درس ساختمان دادهها نیز تسلط داشت.
درس طراحی الگوریتمها شامل معرفی تعدادی روش کلی برای حل مسائل و تعدادی الگوریتم مشهور است. دانشجویان باید تمامی ویژگیهای الگوریتمهای مشهور (داجسترا، کروسکال،…) بدانند و بتوانند در صورت نیاز با تغییر اندک روی این الگوریتمها مسائل خود را حل کنند. همواره سختترین قسمت طراحی الگوریتمها حداقل پیدا کردن بهترین الگوریتم موجود است . هیچ راهحل خاصی برای حل این گونه مسائل وجود ندارد. داوطلبان باید با توجه به مطالعهی روشهای قبلی ابتدا یک حدس در مورد جواب بزنند و با ارائهی الگوریتم خاصی این حدس را اثبات کنند. همانطور که مشخص است اگر حدس اولیه اشتباه باشد، جواب بدست آمده غلط خواهد بود. با حل مسائل گوناگون توانایی تشخیص درست افزایش مییابد.
چند سالی است که بیشتر سؤالات از مباحث گرافها، روشهای حریصانه و برنامهسازی پویا مطرح میشوند، بنابراین دانشجویان میبایست تأکید بیشتری برای حل این مسائل داشته باشند. امسال نیز اکثر تستها از این قسمت طراحی شدند.
در یک نگاه کلی میتوان گفت که در کنکور امسال طراحی الگوریتمها به نسبت سادهتر از سال گذشته بود و به طول کلی هیچکدام از سؤالات آنقدر مشکل و پیچیده نبودند که نشود آنها را حل کرد. اما سال گذشته حداقل اثبات بعضی از سؤالات (مثلاً سؤال 110) سخت بود. سؤالات هم خیلی وقتگیر نبودند ( به جزء سؤال 115). بنابراین حل 4 مسئله از 6 مسئله طراحی الگوریتم درصد خوبی برای این درس محسوب میشود.
مدارهای الكتریكی (گرایش هوش مصنوعی)
در چند سال گذشته تعداد تستهای تخصصی گرایش هوش مصنوعی 16 سؤال بوده است که، 4 سؤال آن مربوط به درس مدار الکتریکی بوده است. معمولاً سؤالات مطرح شده ساده بودهاند و دانشجویان با مطالعهی مناسب میتوانستند درصد قابل قبولی از تستهای مربوط به این درس را پاسخ دهند. اما کنکور امسال کمی متفاوت بود و سؤالات مدار به نسبت مشکل بودند و حتی از سؤالات مدار گرایش معماری سختتر بودند. یکی از سؤالات بسیار وقتگیر بود (سؤال 109) و یکی از سؤالات به نسبت سخت بود (سؤال 107)، دو سؤال دیگر راهحل روتینی داشتند. در یک نگاه کلی میتوان گفت که حل صحیح دو سؤال از 4 سؤال خوب بوده است. این در حالی است که در کنکور سال گذشته سؤالات مدار راحت بودند و دانشجویان با کمی دقت میتوانستند، 3 سؤال از 4 سؤال را حل کنند.
ویژگی درس مدار الکتریکی پیوستگی آن است، به نحوی که دانشجویان باید به تمامی مطالب پیشین یک مبحث تسلط داشته باشند، به همین دلیل برای حل یک سؤال خاص نیاز به تسلط به چندین مبحث است. با این وجود میتوان گفت که در کنکور سال 93 دو سؤال از مبحث تجزیه و تحلیل حالت دائمی سینوسی و یک سؤال از مدار مرتبه اول و یک سؤال از مبحث مدار معادل تونن و نورتن طراحی شده بود. این در حالی است که بیشتر سؤالات کنکور سال 92 از مباحث مقدماتیتر بودند و راهحلی کوتاه و ساده داشتند. سؤالات مدار کنکور امسال مفهومیتر از کنکور سال گذشته بود و دانشجویان میبایستی برای حل سؤالات تسلط خوبی روی مباحث مدار داشتند. استراتژی مناسب برای حل سؤالات بسیار مهم بود. معمولاً سؤالات مدار راهحلهای گوناگونی دارند که بعضی از آنها سادهتر از بقیه هستند و دانشجویان میبایست با کمی دقت این راهحلهای ساده را مییافتند.
دانشجویان با حل مسائل گوناگون در مدار شهودی نسبت به مدار پیدا میکنند، که به آنها در پیدا کردن راهحلهای کوتاهتر کمک میکند. داشتن درک صحیحی از ویژگیهای مدار در پیدا کردن استراتژی مناسب نیز بسیار کمک کننده است. معمولاً بیشتر سؤالات طرح شده در چند سال گذشته در زمینه مدار معادل تونن و نورتن، مدار مرتبه اول و تجزیه و تحلیل حالت دائمی سینوسی است. بنابراین به دانشجویان توصیه میشود که توجه بیشتری به این مباحث داشته باشند. البته باید گفت که پایه و اساس مدار تحلیل گره، مش و مدار معادل تونن و نورتن است. بنابراین اگر در این مباحث تبحر پیدا نکنیم نمیتوانیم به مباحث دیگر تسلط بیابیم.
هوش مصنوعی
در درس هوش مصنوعی رشته مهندسی کامپیوتر 6 سؤال مطرح شد، که به ترتیب از مباحث جستجوی آگاهانه، هرس آلفا ـ بتا، ارضاء محدودیت، منطق مرتبه اول، رزولوشن و برنامهریزی مطرح شده بودند. سؤالات امسال هوش مصنوعی در سطح متوسط بود و داوطلبی میتوانست به سؤالات پاسخ دهد که به طور دقیق مطالب را مطالعه کرده بود. تعدادی از سؤالات ساده بود و تعدادی نیز نیاز به داشتن استنباط دقیق از مطالب داشت که با برداشت سطحی داوطلب، احتمال پاسخ اشتباه بالا میرفت. در کل سؤالات درس هوش مصنوعی مهندسی کامپیوتر نسبت به سؤالات همین درس، در رشته مهندسی فناوری اطلاعات سختتر میباشد و به نظر میرسد سبک سؤالات همانند سالهای گذشته است. کتابهای مدرسان شریف و راسل به عنوان مرجع این درس میباشد که مباحث کنکور را پوشش میدهد.
آمار و احتمالات
درآزمون كارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92)، برخلاف سال گذشته 4 سؤال آمار و احتمال طرح شده بود. نکته قابل توجه در این سؤالات این بود که 3 سؤال از مبحث متغیرهای تصادفی و تابع توزیع بود، یعنی هر 3 سؤال از یک مبحث بودند و این به ضرر دانشجو است. البته اگر داوطلبی این مبحث را خوانده بود، به راحتی میتوانست به هر 3 سؤال به راحتی جواب بدهد. یک سؤال هم از مبحث احتمال آمده بود که از لحاظ ضریب سختی متوسط ارزیابی میشود. سؤال 37 تنها با دانستن تعریف تابع توزیع و کمی دقت به راحتی قابل حل بود. در کل میتوان گفت سؤالات امسال و سال گذشته آمار و احتمالات تقریباً در یك سطح بودند. امسال هم مانند سال گذشته از مبحث برآورد سؤالی نیامده بود که شاید این موضوع قابل توجه بود. پراكندگی سؤالات امسال بسیار کم بود و فقط از دو مبحث سؤال آمده بود. با توجه به سؤالات این چند سال و به خصوص كنكور امسال میتوان نتیجه گرفت که، برای موفقیت در این درس نیاز به تکرار، تمرین و حل کردن مسایل متنوع میباشد و فهم صورت سؤال، شرط لازم برای حل مسأله است.
ریاضیات مهندسی
تعداد تستهای ریاضیات در چند سال گذشته 16 سؤال بوده است که شامل، 4 سؤال ریاضیات مهندسی، 4 سؤال آمار و احتمال، 3 سؤال محاسبات عددی و 5 سؤال ساختمان گسسته میباشد. بنابراین درس ساختمان گسسته وزنه سنگینی در ریاضیات محسوب میشود و با توجه به اینکه معمولاً دانشجویان شناخت نسبی از این درس دارند، بنابراین به این درس نگاه ویژهای دارند و معمولاً از درس ریاضیات مهندسی غافل میشوند. اما کنکور دو سال اخیر نشان میدهد که تستهای مطرح شده در این درس از سادگی بیشتری برخوردار است. به علاوه داوطلبانی که در گرایش هوش مصنوعی شرکت میکنند در دورهی کارشناسی ارشد با این حوزه از ریاضیات بیشتر از حوزههای دیگر سروکار دارند. بنابراین انتظار میرود که برای کنکور هم روی این درس تأکید بیشتری داشته باشند.
به طور کلی ریاضیات امسال نسبت به سال گذشته از سادگی بیشتری برخوردار بود. در این درس دو سؤال از قسمت اول (آنالیز فوریه و حل معادله دیفرانسل جزئی) و دو سؤال از قسمت دوم مطرح شدند (آنالیز مختلط). در چند سال اخیر معمولاً یک سؤال از حل معادله دیفرانسیل جزئی و یک سؤال از سری فوریه آمده است. سؤالات مطرح شده در این دو قسمت معمولاً راهحلهای روتینی دارند و با مطالعهی مناسب میتوان به هر چهار تست پاسخ داد. درس آمار و احتمال کنکور 93 نسبتاً ساده بود و برعکس سال گذشته که سؤالات بیشتر از فصل آنالیز ترکیبی مطرح شده بودند، (2 سؤال و حتی سؤال 37 هم به نوعی مربوط به این حوزه میشد). سؤالات بیشتر مربوط به احتمال پیوسته بود و فرم انتگرالی داشتند و کار اصلی حل یک انتگرال نسبتاً ساده بود. در این بین شاید انتگرال گرفته شده برای سؤال 36 کمی مشکلتر از بقیه بود.
درس محاسبات عددی بسیار ساده بود و هرکس مطالعهی جزئی در این درس داشت و میتوانست هر 3 سؤال آن را حل کند. سؤال اول مربوط به قسمت نشان دادن اعداد در قالب ممیز شناور بود، سؤال دوم اصلاً مفهومی از محاسبات عددی نداشت و به نوعی بیشتر آنالیز ترکیبات بود و سؤال آخر هم که بسیار ساده بود، حتی نیاز به دانستن خطاها نداشت و برای حل آن دانستن تعریف انتگرال ذوزنقهای کفایت میکرد. درس ریاضیات گسسته شاید به دلیل داشتن دو سؤال نسبتاً وقتگیر (44 و 46) شاید از بقیه دروس ریاضیات کنکور 93 از بقیه سختتر بود ولی باز هم به جزء این دو سؤال، سؤالات دیگر بسیار ساده بودند. انتظار میرود که دانشجویان حداقل 3 سؤال از 5 سؤال را بتوانند پاسخ بگویند. سؤال اول آن مربوط به جبر گذارهای است که بسیار ساده است.
سؤال مربوط به توابع و روابط نیز ساده بود و سؤال بخش روابط بازگشتی شاید کمی نیاز به دقت داشت. دو سؤال 44 و 46 هم وقتگیر بودند. سؤال 44 را هم میتوانستیم از روابط بازگشتی و هم از آنالیز ترکیبی حل کرد. سؤال 44 هم کمی وقتگیر بود که نیاز به چک کردن گرافهای مختلف داشت.
در کل میتوان گفت که سؤالات مربوط به درس ریاضیات امسال ساده بوده است و دانشجویانی که مطالعهی مناسبی در ریاضیات داشتند، می توانستند بیشتر 7 سؤال از 16 سؤال را پاسخ بگویند و شاید 50 درصد، برای این سری از داوطلبان دور از انتظار نبود. به داوطلبان توصیه میشود که غیر از سرمایهگذاری روی درس ساختمان گسسته از بقیه درسهای ریاضیات غافل نشوند.
زیرا که مانند امسال ممکن است کنکور ساده باشد و دانستن اطلاعات نسبتاً محدود از ریاضیات کافی باشد. دانشجویان باید دید کلی از ریاضیات داشته باشند، برای حل مسائل ریاضی دانستن فرمولهای زیاد با آنکه میتواند کمککننده باشد، وقت داوطلب را نیز در مطالعه کردن میگیرد و به جای آن توصیه میشود به صورت مفهومی و کلی دروس ریاضیات را مطالعه کنند. سؤالات همیشه به یک فرمت خاص نمیآیند. توانایی تحلیل اطلاعات بسیار مهمتر از دانستن روشهای تستی و کنکوری کمککننده است. داوطلبان گرامی میبایست ریاضیات را یاد بگیرند نه آنکه سعی کنند الگوهای مختلف را به خاطر بسپارند.
ساختمان گسسته
مباحث درس ساختمان گسسته ارتباط نزدیکی با دروس ریاضیات، آمار و احتمال و ساختمان دادهها دارد و در برخی موارد ترکیبی از این علوم میباشد. شرط لازم جهت درک مباحث و پاسخگویی به سؤالات درس ساختمان گسسته داشتن علم ریاضیات میباشد. نکته قابل توجه در این درس، مجزا بودن مطالب از یکدیگر میباشد، به این معنا که میتوان مبحثی را از مباحث ساختمان گسسته فرا گرفت و در آن تبحر کسب کرد ولی سراغ مباحث دیگر نرفت. اتفاقی که اکثراً در مراحل آمادگی کنکور میافتد. برخلاف برخی از دروس که دارای سلسه مراتب و توالی منطقی خاصی در تکامل فصول میباشند. این خاصیت درس ساختمان گسسته یکی از حسنهای آن به شمار میآید.طبق سوابق کنکور در سالهای پیشین، از میان مباحث ساختمان گسسته، سه مبحث مبانی شمارش، روابط بازگشتی و گراف بیش از بقیه مباحث مورد توجه طراحان کنکور بوده است.
طراحان در کنکور امسال نیز روال سالهای گذشته را برهم نزدند. به نحوی که، از مبحث مبانی شمارش (شماره 44) و از مبحث روابط بازگشتی یک سؤال (شماره 45)، از مبحث مجموعهها یک سؤال (شماره 43)، از مبحث منطق ریاضی یک سؤال (شماره 42) و همچنین از مبحث گراف نیز یک سؤال (شماره 32) مطرح شده بود. همچنین نیاز به تذکر نیست که سؤالات درس ساختمان گسسته، همانند سایر دروس کنکور، سال به سال به سمت مفهومیتر شدن پیش رفتهاند. به خصوص در سالهای اخیر این موضوع اهمیت بیشتری به خود گرفته است. ضمن آن که سؤالات این درس به طور کلاسیک نیاز به تمرکز بالایی دارد، البته در برخی موارد پیش میآید که با انجام محاسبات قابل توجه و تجزیه و تحلیل ریاضی نیز میتوان به پاسخ صحیح رسید، ولی در چنین مواقعی، در صورتی که دانشجو تسلط بالایی بر مباحث درس و نیز سرعت بالایی در محاسبات ریاضی نداشته باشد، وقت زیادی تلف خواهد كرد و یا در بسیاری از مواقع، منجر به جواب صحیح نخواهد شد. بر همین اساس، برای افزایش تسلط بر مفاهیم درس ساختمان گسسته و نیز کاهش زمان محاسبات ریاضی، تمرین زیاد و حل نمونه سؤالات متنوع و فراوان بسیار مفید و حتی ضروری است.
محاسبات عددی
مباحث درس محاسبات عددی وابستگی شدید به ریاضیات دارد و نیازمند تمرکز زیاد جهت انجام محاسبات میباشد، البته از حفظیات درس محاسبات عددی نمیتوان چشمپوشی کرد. نکته قابل توجه درس محاسبات عددی وابسته نبودن مباحث گوناگون آن به یکدیگر است، که این نکته یکی از مزایای مطالعه درس محاسبات عددی برای آزمون کنکور میباشد. با نگاهی به سؤالات میتوان دریافت که آزمون امسال از سال گذشته سادهتر برگزار شده، حداقل در مورد درس محاسبات عددی اینگونه میباشد. از لحاظ بودجهبندی در سال 93 یک سؤال از بخش انتگرالگیری عددی، یک سؤال از بخش درونیابی و یک سؤال نیز از بخش حساب کامپیوتری مطرح شده بود، در مجموع در سال 93 نیز همانند سالهای گذشته سه سؤال از درس محاسبات عددی مطرح شده بود.
همچنین نیاز به تذکر نیست که سوالات درس محاسبات عددی، همانند سایر دروس کنکور سال به سال به سمت مفهومیتر شدن پیش رفتهاند. به خصوص در سالهای اخیر با کاهش تعداد سؤالات هر درس، این موضوع اهمیت بیشتری به خود گرفته است. ضمن آنکه سؤالات این درس به طور کلاسیک نیاز به انجام محاسبات قابل توجه و تجزیه و تحلیل ریاضی دارند و حل چنین سؤالاتی، در صورتی که دانشجو تسلط بالایی بر مباحث درس و نیز سرعت بالایی در محاسبات ریاضی نداشته باشد، وقتگیر خواهد بود و یا در بسیاری از مواقع، منجر به جواب صحیح نخواهد شد. بر همین اساس، برای افزایش تسلط بر مفاهیم درس محاسبات عددی و نیز کاهش زمان محاسبات ریاضی، تمرین زیاد و حل نمونه سؤالات متنوع و فراوان بسیار مفید و حتی ضروری است.