نحوه محاسبه تراز کنکور ارشد

کی از ابهامات داوطلبان در نحوه ی محاسبه تراز کنکور ارشد همیشه بحث معدل موثر است و معمولا سوالاتی مثل: معدل موثر چیست یا معدل موثر چگونه محاسبه می شود را از مشاوران میپرسند. همانطور که می دانیم طبق اعلام سازمان سنجش معدل مقطع کارشناسی در محاسبه تراز کنکور ارشد موثر است. اما با یک حساب سرانگشتی متوجه می شوید که ناعادلانه است که معدل کسی که در دانشگاهی سطح بالا با استادهای سخت گیر درس خوانده است با کسی که راحت تر نمره کسب کرده تاثیر یکسانی داشته باشد. به همین دلیل در فرمول محاسبه تراز از اصطلاح معدل موثر بجای معدل استفاده کردیم. در واقع معدل موثر یعنی معدل شما با چه ضریبی روی تراز کنکور ارشد تاثیر می گذارد. از آنجایی که خود سازمان سنجش بارها اعلام کرده معدل کارشناسی تاثیر مثبت دارد و این یعنی کمترین ضریب یک است. به طور کلی تحقیقات ما نشان می دهد که ضریب معدل موثر در کل عددی بین 1 تا 1.008 می باشد. اما این معدل موثر بر چه اساسی تعیین می شود و روی معدل اثر می گذارد.

سازمان سنجش به صورت رسمی ضرایب معدل را برای گروه های مختلف اعلام نکرده است اما طبق بررسی هایی که انجام دادیم مشخص شده که سه عامل مهم تر در مشخص کردن ضریب ویژه برای معدل موثر در محاسبه تراز کنکور ارشد وجود دارد:

اولین عامل موثر بر معدل موثر دانشگاه محل تحصیل کارشناسی است. وزارت علوم دانشگاه ها را در چهار سطح کیفی “الف”، “ب”، “ج” و “د” دسته بندی کرده است. مشخص است که هرچه سطح کیفی دانشگاه بالاتر باشد ضریبی که در معدل موثر ضرب می شود عدد بزرگتری است. چهار سطح دانشگاه ها را هم می توانید مشاهده کنید. بیشتر دانشگاه های دولتی در سطح کیفی الف و ب و دانشگاه های آزاد در سطح ب و ج  می باشند و سایر دانشگاه ها مثل دانشگاه های پیام نور و غیر انتفاعی در سطوح ج و د می باشند.

دانشگاه های سطح الف: تهران، شریف، علامه، تربیت مدرس، بهشتی،‌ علم و صنعت، خواجه نصیر، اصفهان، تبریز، مشهد، و شیراز می باشند.

میزان مرتبط بودن رشته کارشناسی با رشته ای که در آن کنکور ارشد می دهید یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر معدل موثر است. اگر رشته کارشناسی شما کاملا متفاوت باشد و تغییر رشته ای باشید ضریب ویژه معدل شما همان عدد یک خواهد بود.

اما عامل بعدی که باعث می شود ضریب ویژه تا حدودی متغیر به نظر برسد این است که هر چه میانگین وزنی داوطلب در کنکور بیشتر باشد احتمالا ضریب ویژه ای که در معدل موثر تاثیر می گذارد کی بزرگتر خواهد بود. یعنی اگر شما با درصد دروسی که کسب کرده اید در رقابت بین رتبه های یک تا صد باشید نسبت به زمانی که در رقابت برای رتبه حدود 500 باشید ضریبی که در معدل ضرب می شود بزرگتر خواهد بود و تا حدودی فارغ از دو عامل بالا عمل می کند.