زبان تخصصی
در بخش زبان این رشته طبق روال سال‌های گذشته، 30 سؤال از 5 متن تخصصی داده شده مطرح شده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود سطح سؤالات امسال دشوارتر از سؤالات سال قبل می‌باشد و سؤالات مفهومی بیشتری به چشم می‌خورد. داوطلبان توجه داشته باشند که برای انتخاب کلمه و جایگزین کلمات و عبارات اشاره شده در سؤال در جاهای مشخص، باید گزینه‌ی انتخاب شده کاملاً مرتبط با پاراگراف و جمله‌ی داده شده باشد، زیرا معمولاً در این گونه موارد از عبارت‌ها و کلمات بسیار نزدیک به هم و یا گیج‌کننده استفاده می‌شود. همه‌ی گزینه‌ها باید جایگزین شوند تا بهترین معنی از آن دریافت گردد. نکته‌ی قابل توجه دیگر این است که هر پاراگراف مطرح شده در متن‌ها معمولاً درباره‌ی بخش مشخصی از موضوع مطرح شده توضیح می‌دهند و هر کدام مفهوم و نتیجه‌گیری خود را دارند، پس باید بر مفهوم پاراگراف مورد اشاره در سؤالات بسیار دقت شود. با توجه به دید مفهومی اعمال شده در کنکور امسال و همچنین سال‌های اخیر پیشنهاد می‌شود که تمرین بسیاری بر روی این دسته از سؤالات با کمک کتاب‌های مرجع و کتاب زبان تخصصی مدرسان شریف و همچنین مرور نمونه سؤالات آزمون‌های آزمایشی مؤسسه مدرسان شریف داشته باشید.
علم‌النفس
درس علم‌النفس روانشناسی سال 96 برخلاف سال‌های گذشته، 15 سؤال را به خود اختصاص داده بود. سؤالات برخلاف سال گذشته که مفهومی بودند از سطح دشواری متوسطی برخوردار بودند و دانشجو با مطالعه کامل کتاب علم‌النفس مدرسان شریف به راحتی می‌توانست به حداقل 11 سؤال پاسخ دهد. سؤالات پراکندگی کمی داشتند و بیشتر از مباحث مهم و پرتکرار مثل فارابی، ابن‌سینا و غریزه و فطرت مطرح شده بودند و برخلاف سال گذشته از فصل عقل سؤال کمتری طرح شده بود. دشواری سؤالات به گونه‌ای نبود که دانشجو وقت زیادی صرف آن‌ها کند بلکه با کمی تأمل و با یک مطالعه خوب می‌توانست به آن‌ها پاسخ دهد. به طور کلی می‌توان گفت سؤالات علم‌النفس استاندارد و نسبتاً ساده بود و دانشجو می‌توانست با مطالعه و تسلط به مطالب درصد قابل قبولی در این درس کسب کند.
آمار و روش تحقیق
درس آمار و روش تحقیق امسال نیز همانند سال گذشته شامل 20 سؤال بوده که 11 سؤال آن مربوط به روش تحقیق و 9 سؤال نیز مربوط به درس آمار است. از مجموعه سؤالات آمار 4 سؤال حفظ کردنی، 2 سؤال محاسباتی و 3 سؤال دیگر مفهومی بوده است که 2 سؤال مربوط به مبحث شاخص‌های مرکزی، 2 سؤال مربوط به مبحث شاخص‌های پراکندگی، 1 سؤال مربوط به مبحث نمرات استاندارد، 1 سؤال مربوط به مبحث همبستگی و رگرسیون، 1 سؤال مربوط به مبحث برآورد، 1 سؤال مربوط به مبحث تحلیل واریانس و 1 سؤال مربوط به مبحث آمار ناپارامتری می‌باشد. از 11 سؤال روش تحقیق، 7 سؤال حفظی و تنها 4 سؤال مفهومی است. 3 سؤال مربوط به فصل متغیرها و مقیاس‌های اندازه‌گیری است. از فصل روش‌های تحقیق اقدام‌پژوهی، بررسی موردی، علی مقایسه‌ای و فصل روش تحقیق آزمایشی از هر کدام 2 سؤال طرح شده است. از فصل‌های مسأله و فرضیه پژوهش، جامعه، نمونه و روش نمونه‌گیری، روش‌های تحقیق کمی و کیفی و روش تحقیق پیمایشی از هر کدام 1 سؤال طرح شده است. در مجموع سؤالات آمار و روش تحقیق امسال آسان‌تر از سال قبل بوده‌اند و تعداد سؤالات محاسباتی نیز کمتر از سال قبل بوده است. لازم به ذکر است که داوطلبانی که کتاب آمار و روش تحقیق مدرسان را به خوبی مطالعه کرده‌اند و در آزمون‌های این مؤسسه شرکت کرده‌اند به راحتی توانسته‌اند به تمامی سؤالات این درس پاسخ دهند.
روانشناسی مرضی و کودکان استثنایی
اکثر سؤالات از طریق مطالعه‌ی کتب اصلی از قبیل مدرسان شریف، آسیب‌شناسی روانی (گنجی)، کودکان استثنایی (گنجی)، خلاصه روان‌پزشکی (کاپلان)، آسیب‌شناسی روانی (هالجین) و کودکان استثنایی (میلانی‌فر) قابل پاسخ‌گویی بودند. در آزمون امسال 1 سؤال از درس روش تحقیق ( سؤال 59 ) و 1 سؤال از درس بالینی ( سؤال 60 ) طرح شده بود. در مجموع، سؤالات این درس را می‌توان در سال 96 نسبتاً دشوارتر از سؤالات سال 95 ارزیابی کرد. برخلاف سال‌های گذشته، سؤالات از فصول متفاوت‌تری طراحی شده بود، به عنوان مثال: 3 سؤال از بخش اختلالات حرکتی و صرع طرح شده بود، در حالی که سؤالی از فصل اختلالات عصب عقب‌ماندگی یا طیف اوتیسم نیامده بود. نکته‌ی جالب توجه دیگر طراحی سؤالات از مباحث نسبت جنسی اختلال و کاموربیدیتی بود که در سال‌های گذشته کمتر مورد توجه طراحان سؤال قرار می‌گرفت.
روانشناسی رشد
منابع این درس در کنکور ارشد 96، به ترتیب اهمیت شامل روانشناسی رشد (لورابرک)، روانشناسی رشد (کرین) و روانشناسی ژنتیک (دکتر منصور) بوده است که به ترتیب 12، 5 و 3 سؤال از آن‌ها طرح شده است. کتاب مدرسان شریف به خوبی این سؤالات را پوشش داده است و با تسلط کامل بر آن می‌توان به سؤالات پاسخ داد. به طور کلی می‌توان سطح دشواری درس روانشناسی رشد را در کنکور 96 متوسط ارزیابی کرد. اما بعضی از داوطلبان آن را سخت می‌دانند چرا که همانند سال 95 سؤالات از مباحثی طرح شده است که طراح قبلاً کمتر به آن‌ها توجه می‌کرد. برای مثال قبلاً از کتاب روانشناسی رشد لورابرک مخصوصاً جلد دوم آن، سؤالات کمتری مطرح می‌شد. اما در دو سال اخیر طراح به مباحث رشد بزرگسالی توجه نشان داده است و همان‌طور که در بالا اشاره شد، 12 سؤال از این کتاب طرح شده بوده، بنابراین توصیه می‌شود که داوطلبان به تمام مباحث این درس توجه داشته باشند و به تعادل و تسلط کافی در منابع فوق دست یابند. آزمون‌های مدرسان شریف در سال 96 در درس روانشناسی رشد شباهت بسیار زیادی به سؤالات کنکور 96 داشت که در جدول تحلیل آزمون به آن‌ها پرداخته‌ایم. سه سؤال کنکور 96 عیناً در آزمون‌های جامع مدرسان شریف وجود داشته است که نشانه توجه به مباحث مهم سال‌های اخیر است. همچنین سایر سؤالات شباهت بسیار زیادی به سؤالات کنکور دارند که با زبانی متفاوت طرح شده‌اند یا دقیقا از همان نکته و مبحث بوده‌اند و این امر نشان‌دهنده‌ی پوشش کامل همه مباحث مهم در آزمون‌های مدرسان شریف است.
روانشناسی بالینی
سؤالات روانشناسی بالینی در کنکور سال 96 شباهت زیادی با کنکور سال‌های گذشته داشته است. در کنکور روانشناسی بالینی امسال، 2 سؤال از مباحثی آورده شده بود که مربوط به درس روانشناسی بالینی نبوده و می‌توان آن‌ها را در قسمت آسیب‌شناسی بالینی گنجاند. بقیه مباحث به طور قابل پیش‌بینی از همان فصولی آورده شده بود که در سال‌های گذشته هم به نسبت، تأکید بیشتر روی آن‌ها صورت می‌گرفت، مباحثی همچون آزمون‌های شخصیت و هوش، نظریه‌ها به خصوص نظریه روان تحلیل و رفتاری. اما در مورد دو فصل قضاوت بالینی و مصاحبه سنجشی که مستعد سؤالات فراوان و گیج‌کننده‌ای برای دانشجویان می‌باشند، امسال هم از این موضوع مستثنی نبوده و از این فصول سؤالاتی به نسبت دشوار آورده شده بود. به طور کلی می‌توان گفت، مباحث سنجش هوش و دیدگاه روان پویایی هر کدام 3 سؤال و مباحث رفتار درمانی، مصاحبه سنجشی و سنجش شخصیت به ترتیب 6، 5 و 1 سؤال را به خود اختصاص داده بودند. در آخر لازم به ذکر است حدود 50 درصد از سؤالات درس روانشناسی بالینی آزمون امسال در کنکورهای آزمایشی مدرسان تکرار شده بود و داوطلبان با مطالعه کتاب مدرسان شریف و مرور پاسخ‌نامه آزمون‌های مدرسان می‌توانستند درصد بالایی را کسب نمایند.
روانشناسی عمومی
در کنکور سال 96 توزیع سؤالات روانشناسی عمومی در بعضی فصول تا حدودی متفاوت با سال‌های گذشته بود. در آزمون امسال، فصول شخصیت،روانشناسی اجتماعی و ماهیت روانشناسی نسبت به سال‌های گذشته بیشتر مورد توجه طراحان سؤال قرار گرفته بود، در حالی که از فصول یادگیری و شرطی‌سازی، روش‌های درمان و احساس و ادراک برخلاف سال‌های قبل سؤالی طراحی نشده بود. به غیر از تغییرات گفته شده پراکندگی سؤالات در بقیه فصول شبیه سال‌های قبل بود. سطح سؤالات در کنکور امسال متوسط و آسان بود و اکثر سؤالات حفظی بودند. اگر داوطلب کتب مدرسان شریف و هیلگارد را خوب مطالعه کرده بود و بر آن‌ها تسلط کافی می‌داشت، می‌توانست درصد قابل قبولی کسب کند. دقت کنیم که روانشناسی عمومی به یک دانش عمومی از روانشناسی اشاره دارد، بنابراین در این درس سعی کنیم از تمام مطالب روانشناسی یک دانش ابتدایی داشته باشیم، زیرا همان‌طور که بیان شد در کنکور 96 اکثر مباحث دارای سؤال بودند.
روانشناسی فیزیولوژیک و انگیزش و هیجان
در آزمون امسال از درس روانشناسی فیزیولوژیک 15 سؤال مطرح شده بود. بحث نظریات روان‌شناختی پیرامون انگیزش مانند سال‌های گذشته مبحث مهمی بوده و در مجموع 5 سؤال نسبتاً دشوار را به خود اختصاص داده بودند. نکته‌ای که در سؤالات امسال قابل مشاهده شد این است که تعداد سؤالات تکراری از سال‌های پیش چندان دیده نمی‌شود و به نظر می‌رسد تلاش مؤلفین بر این بوده است تا از قسمت‌هایی که کمتر در سال‌های اخیر به آن توجه شده نیز سؤال‌هایی را طرح کنند. سؤالات در دو سطح ساده و دشوار طراحی شده و نسبت به سال‌های گذشته مفهومی‌تر بودند. همچنین برخلاف تمامی سال‌های گذشته که تمرکز طراحان بر روی نظریات فروید، هال، لوین، اتکینسون، کلی و… بود، امسال از این دانشمندان و نظریات آن‌ها سؤالی نیامد بلکه سؤال ساده‌ای از میلر طراحی شده بود که این امر نشان‌دهنده این است که داوطلب برای کسب درصد بالا باید تمامی کتاب را جزء به جزء و با دقت مطالعه کرده و به آن مسلط بوده باشد. در آزمون سال 96 سؤالات فیزیولوژیک نسبت به سؤالات مبحث انگیزش از تعداد بیشتر اما ضریب دشواری پایین‌تری برخوردار بودند در حالی که با در نظر گرفتن تعداد سؤالات، نسبت سؤالات دشوار از مبحث انگیزش بیشتر از فیزیولوژیک بوده است. در مجموع آزمون فیزیولوژیک سال 96 با توجه به کاهش تعداد سؤالات اندکی دشوار بوده و داوطلب باید از تسلط نسبتاً خوبی بر مبحث فیزیولوژیک و علی‌الخصوص انگیزش برخوردار می‌بود. داوطلبان از مجموع 15 سؤال 9 سؤال را به راحتی می‌توانستند پاسخ دهند، همچنین مطالب مطرح شده در آزمون امسال تقریباً به طور کامل در کتاب مدرسان شریف مطرح شده و مورد بحث و ارزیابی قرار گرفته بودند.
روانشناسی تربیتی
با توجه به تغییرات ایجاد شده در آزمون روانشناسی امسال، درس روانشناسی تربیتی با 20 سؤال به سایر دروس این رشته اضافه شده بود. پراکندگی سؤالات به خوبی رعایت شده و از سطح کیفی متوسطی برخوردار بودند. تعداد 6 سؤال این درس کاملاً مفهومی و دشوار بودند. در کل می‌توان گفت سؤالات درس روانشناسی تربیتی مفهومی و حفظی هستند و داوطلبان با مطالعه‌ی دقیق کتاب مدرسان شریف و شرکت در آزمون‌های مؤسسه می‌توانند به درصد بالایی از سؤالات پاسخ دهد. در آزمون امسال از هر کدام از مباحث یادگیری و انگیزش و تفاوت‌های فردی در یادگیری 3 سؤال، از مبحث تعریف موضوع و روش پژوهش 2 سؤال، از مبحث هوش و تفکر 4 سؤال و بیشترین تعداد سؤالات مربوط به مبحث آموزش، که شامل 8 سؤال بود، طراحی شده بودند.
آموزش و پرورش کودکان استثنایی
در آزمون سال 96 نیز مطابق رویکرد سال‌های اخیر از توجه صرف به مبحث کم توانی ذهنی کاسته شده و در عوض به مشکلات شایع رفتاری چون اختلال پیش فعالی/ نقص توجه و همچنین نقایص ویژه یادگیری توجه بیشتری شده است. از دیگر نکات جالب این کنکور آن است که سؤالات کنکور در تمامی طبقات افراد استثنایی پخش شده است و به جز معلولیت‌های جسمی و چندگانه، تمامی طبقات استثنایی مورد توجه طراحان سؤال بوده است. این امر منعکس‌کننده‌ی آن است که صرفاً توجه به مطالب خاص نمی‌تواند پاسخ‌گوی نیاز داوطلبان باشد و داوطلبان نیاز به تسلط نسبی بر تمامی سرفصل‌ها دارند. حدود 15 درصد از سؤالات کنکور 96 نیز به شکلی متفرقه از مباحث عام سنجش بالینی و نظریات پایه‌ی روانشناسی آورده شده بود که به طور دقیق جز سؤالات تخصصی آموزش و درمان کودکان استثنایی تلقی نمی‌شد. با این حال داوطلبین با مطالعه کتاب مدرسان شریف به عنوان منبع اصلی قادر به پاسخ‌گویی به بیش از 70 درصد سؤالات بودند. از آنجایی که تعدادی از سؤالات کنکور 96 و سال‌های اخیر از کتاب دانش‌آموزان ویژه (هالاهان و کافمن) آورده شده بود، لیکن داوطلبان با مطالعه‌ی آن به عنوان منبع تکمیلی می‌توانند عملکرد خود را بهبود بخشند. همچنین میزان مشابهت آزمون‌های آزمایشی مدرسان شریف به کنکور 96 در حدی بود که 60 درصد سؤالات کنکور، موردی مشابه در آزمون‌های آزمایشی داشتند. میزان دشواری سؤالات امسال در حد مطلوب بود، این نکته و همچنین پراکندگی سؤالات از مباحث مختلف، منعکس کننده‌ی استاندارد بودن ارزیابی داوطلبان در کنکور 96 می باشد، لذا به داوطلبین توصیه می‌شود که با یک برنامه‌ی استاندارد (نه صرفاً فشرده و نه سهل‌انگارانه) در طول زمان و با مطالعه‌ی تمامی سرفصل‌ها نتیجه‌ی مطلوبی خواهند گرفت.
