رياضي عمومي 1 و 2
در آزمون كارشناسي ارشد 95، سؤالات رياضي عمومي 1 و 2 به معناي واقعي كلمه «شرم‌آور» بود. دلايل اين نام‌گذاري به شرح زير بيان مي‌شود:
1) چه در دفترچه ثبت‌نام سازمان سنجش و چه بر روي جلد دفترچه سؤالات در روز آزمون عبارت زير ذكر شده است:
« رياضيات عمومي 1 و 2 (دوره فني و مهندسي)»
بنابراين با وجود عبارت فوق، داوطلب انتظار دارد فقط با سؤالات رياضي عمومي 1 و 2 روبه‌رو شود. اما در آزمون امسال، سه سؤال (سؤالات 182، 183 و 184) از درس معادلات ديفرانسيل طرح شده بود!؟ به نظر مي‌رسد طراح امسال از طراحان رشته‌هاي مديريت يا اقتصاد انتخاب شده باشد! چون داوطلبان گروه علوم انساني در دوره درسي رياضيات عمومي يك فصل هم از مباحث اوليه معادلات ديفرانسيل را فرا مي‌گيرند و در آزمون‌هاي كارشناسي ارشد آن‌ها هم هرازگاهي سؤال از اين مبحث طرح مي‌شود. اما براي داوطلبان فني و مهندسي درس معادلات ديفرانسيل به طور جداگانه تدريس مي‌شود و همانند رشته‌هايي نظير عمران، مكانيك، مواد و برق. اگر قرار باشد از اين درس سؤال بيايد، مسؤلان برگزاري آزمون موظفند از قبل در دفترچه ثبت‌نام عبارت «معادلات ديفرانسيل» را ذكر كنند. البته اين سؤالات پس از اعتراض گسترده داوطلبان در تصحيح كارنامه نهايي حذف شد كه اين موضوع هم باعث ضرر كردن داوطلباني شد كه در روز آزمون سعي كرده بودند با اطلاعات خود در اين درس به سؤالات پاسخ دهند. (به هر حال اكثر داوطلبان ارشد MBA از رشته‌هاي فني و مهندسي هستند و تا حدودي مطالب اين درس را به ياد دارند، در ضمن سؤالات 182 و 184 را مي‌شد با مشتق‌گيري از گزينه‌ها پاسخ داد!) لازم به ذكر است اين موضوع در سال‌هاي اخير سابقه نداشته است. هر چند در يكي دو سال از درس رياضي مهندسي و آمار و احتمال هم سؤال طرح شده بود!
2) سؤالات به شدت آسان طرح شده بود و همان‌طور كه گفتيم در حد داوطلبان گروه علوم انساني! در بين داوطلبان تك‌رقمي و دورقمي كسب درصد 100 بسيار بيشتر از سال‌هاي گذشته بود! (حتي بعضاً در بين رتبه‌هاي 3 رقمي!). براي همين، اين سؤالات هيچ تفكيكي بين داوطلب قوي و متوسط قائل نمي‌شد و اساساً سنجش مناسبي صورت نمي‌گيرد. داوطلبان با درصد بالاي 70 بسيار بودند و اساساً درصد حدود 70 هر چند در سال‌هاي اخير جزو درصدهاي قابل قبول براي اين درس محسوب مي‌شد، اما در آزمون امسال جزو درصدهاي تقريباً متوسط و حتي بعضاً ضعيف محسوب مي‌شد!
3) يك سؤال غلط هم امسال داشتيم! (سؤال 166) كه البته اين سؤال هم بعداً حذف شد! برخي داوطلبان متوجه غلط تايپي شده بودند و گزينه صحيح را انتخاب كرده بودند. پيشنهاد مي‌كنم با اين اوضاع و احوال طرح سؤالات، در چنين مواردي داوطلبان جواب صحيح را بزنند، چون ممكن است بعضاً سازمان سنجش زير بار حذف سؤال نرود و انتظار داشته باشد داوطلبان خطاي تايپي را فهميده باشند!! (مانند سؤالات رياضي مهندسي رشته برق امسال!)
4) غير از موارد فوق، بارم‌بندي سؤالات هم چندان مطلوب نبود و از فصل انتگرال خط و سطح كه به‌طور متوسط هر سال 5 سؤال طرح مي‌شد، فقط يك سؤال و آن هم بسيار ساده و خنده‌دار طرح شده بود (سؤال 181).
از فصل انتگرال‌هاي چندگانه 2 سؤال، از فصل توابع چند متغيره 6 سؤال بسيار ساده، از فصل جبرخطي (خط و صفحه و ماتريس) 2 سؤال، از فصل تابع 2 سؤال، از فصل حد و پيوستگي و مجانب 2 سؤال، از فصل مشتق و كاربرد مشتق 3 سؤال، از فصل انتگرال فقط 1 سؤال، از فصل كاربرد انتگرال 3 سؤال، از فصل دنباله و سري 3 سؤال و از فصل اعداد مختلط همانند ساليان گذشته 2 سؤال طرح شده بود. به‌طور كل، 11 سؤال به رياضي (2) و 16 سؤال به رياضي (1) اختصاص داشت و ظاهراً از سهم رياضي (2) چندتايي كسر و به معادلات ديفرانسيل اضافه شده بود!! به هر ترتيب اميدواريم در سال‌هاي آينده چنين مواردي تكرار نشود. با توجه به اعتراض گسترده داوطلبان و دسته گلي كه طراح امسال به آب داده، فكر مي‌كنم دست كم در ساليان آينده چنين سؤالاتي تكرار نشود و داوطلبان در آزمون سال آينده بايد منتظر سؤالات استانداردتر و سختتر از آزمون سال 95 باشند و گول سؤالات امسال را نخورند.
استعداد و آمادگي تحصيلي GMAT
در آزمون كارشناسي ارشد 95، اين درس در كنار درس زبان تخصصي نقش محوري در تعيين رتبه داوطلبان داشته كه اين موضوع اهميت اين دو درس را گوشزد مي‌كند. سؤالات امسال غير از داستان تكراري تصحيح جملات و البته كمي هم استدلال منطقي اشكال خاصي نداشتند. تغييرات در بخش حل مسأله و استدلال منطقي كمي مشهود بود كه به تفكيك، هر يك از اين چهار بخش را بررسي مي‌كنيم:
الف‌ـ حل مسأله:
در اين بخش يك سؤال از نسبت و تناسب (البته تركيب شده با مفهوم درصد)، يك سؤال از مسائل مربوط به انجام كار، يك سؤال از مبحث آناليز تركيبي، يك سؤال از فصل هندسه و تقريباً 6 سؤال از قسمت سؤالات متفرقه، هوش و خلاقيت طرح شده بود كه از اين حيث بي‌سابقه بوده است. هر چند نمي‌توان براي سال آينده هم چنين تغييري را متصور شد، اما بايد قسمت هوش و خلاقيت و همچنين مسائل متفرقه كه نياز به تمركز و دقت دارد بايد از سوي داوطلبان جدي گرفته شود؛ يعني سؤالاتي كه نياز به فرمول خاص ندارند و داوطلب صرفاً با تمركز و ديدن سؤالات مشابه از قبل مي‌تواند در روز آزمون به آن‌ها جواب دهد. يك سؤال جالب در قسمت حل مسأله، سؤال 34 بود كه كمي ابهام داشت و 10 نفر از 15 نفر اول امسال كه من از نتايج و كليد آن‌ها مطلع بودم، همگي به اتفاق آن را غلط زده بودند! و بعيد مي‌دانم كسي در روز آزمون گزينه صحيح را انتخاب كرده باشد. سؤالي آسان كه نياز به خواندن دقيق صورت سؤال و توجه به كلمه‌ي تقريباً در صورت سؤال داشت.
در واقع داوطلبان به غلط به گزينه‌اي رسيده بودند كه عددي مطلق بود، حال اينكه وقتي كلمه‌ي تقريباً ذكر شده، داوطلبان بايد كمي بررسي بيشتري انجام مي‌دادند كه اگر قرار بود گزينه با عدد مطلق، جواب باشد، ديگر نياز به كلمه‌ي تقريباً در صورت سؤال نبود. (البته در برخي آزمون‌ها مواردي بود كه طراح در صورت سؤال تقريباً ذكر كرده و جواب مطلق بوده، اما اين موارد بسيار نادر بوده) حل اين سؤال را اگر بخوانيد متوجه ظرافت سؤال خواهيد شد. به هر حال فكر مي‌كنم كساني‌كه كتاب GMAT مدرسان شريف (كتاب اصلي) و همچنين كتاب 2000 تست همين انتشارات را خوانده بودند، در قسمت حل مسأله نسبتاً موفق عمل كرده باشند؛ چون تنها كتاب‌هايي در بازار هستند كه سؤالات هوش و خلاقيت و متفرقه در آن‌ها با مسائل متنوع و زياد آموزش داده شده است.
ب ـ استدلال منطقي:
سؤالات اين قسمت در آزمون امسال با رشد صعودي و نمايي در اعتماد به نفس طراح درس GMAT همراه بوده! ايشان پس از سال‌ها ترجمه سؤالات اين بخش از آزمون بين‌المللي به اين نتيجه رسيدند كه «مگه من چيم از اونا كمتره و خودم سؤال استدلال منطقي طرح مي‌كنم!» خب قطعاً ايرانيان در علم چيزي كم ندارند؛ اما بهتر بود طراح با تمركز و دقت بيشتري سؤالات اين بخش را طرح مي‌كرد. چون سؤالات امسال يا بسيار آسان بودند كه تقريباً هر كسي كه با اين مباحث آشنايي نداشت به‌راحتي جواب مي‌داد (چند تا از آن‌ها را در بين اقوام مطرح كنيد، مطمئناً درست جواب خواهند داد!) و يا داراي ابهام بودند كه افراد مسلط هم در بين گزينه صحيح مي‌توانستند شك كنند و گزينه صحيح خيلي قوي‌تر از ساير گزينه‌ها بود (سؤالات 46، 48 و 50 جزو اين سؤالات بودند) و فكر مي‌كنم 2 سؤال نرمال داشتيم. اين سؤالات كه متن آن‌ها از سايت‌هاي مختلف (سايت مؤسسه رويان، همشهري آنلاين و …) در كشورمان استخراج و گزينه‌گذاري توسط طراح صورت گرفته بود، خيلي دلچسب و استاندارد نبود.
ج ـ كفايت داده‌ها:
سؤالات اين بخش تقريباً بدون مشكل بود. هر چند سؤال 58 كمي با ابهام همراه بود، اما سؤالات نسبتاً قابل قبول بودند. ضمن اينكه فصل هندسه نقش پررنگي در اين بخش داشت كه مؤيد اين مطلب است كه داوطلبان به اين مبحث توجه بيشتري كنند. برخلاف بخش حل مسأله، اين بخش به تسلط داوطلبان بر فرمول‌هاي هندسي اصرار داشت.
د ـ درك مطلب:
متن و سؤالات نسبتاً منطقي و تقريباً بدون حاشيه بودند.
هـ ـ تصحيح جملات:
همانند آزمون سال گذشته، طراح امسال باز هم دنبال ايجاد ابهام در سؤالات و اصرار بر حرف غلط خويش داشت!؟ ايشان ظاهراً قصد دارند داوطلبان هر سال يك يا دو سؤال را غلط بزنند و چون تعداد طراحان اين درس در كشور كم است، ايشان با خودرأيي به اعتراض داوطلبان هم پاسخ درست نمي‌دهند؟ سؤالات 67 و 68 اين آزمون (خصوصاً سؤال 68) داراي ابهام و اشكال بودند. به طور كل سؤالات درس GMAT در آزمون امسال تقريباً هم‌سطح و البته شايد كمي سختتر از سؤالات سال قبل بود. ميانگين 10 نفر اول در آزمون امسال حدود 70 بود و طبق آخرين اطلاعاتي كه بنده دارم، داوطلبي كه رياضي را بالاي 90 زده باشد، نتوانسته GMAT را بالاي 80 بزند. تا آنجايي‌كه كارنامه‌ها نشان مي‌دهد، بالاترين درصد حدود 81 بوده كه توسط رتبه (6) امسال كسب شده است. ايشان نيز از جمله كساني بوده‌اند كه رياضي را 100 زده‌اند.
دانش مسائل روز
در کنکور امسال نیز همچون سال 94 تعداد 25 سؤال از درس دانش مسائل روز مطرح شده است. اما تفاوت بزرگی که بین سؤالات دانش مسائل روز سال 95 و سال 94 دیده می‌شود، پراکندگی موضوعی کم سؤالات امسال است. بدین معنی که این 25 سؤال حول سه موضوع اصلی مطرح شده بود: کسب و کار ـ برنامه‌ریزی استراتژیک ـ بازار می‌توان گفت سؤالات کنکور امسال دانش مسائل روز، خط‌مشی مشخصی را دنبال می‌کرد و آن هم ایجاد ذهنیت و فضاسازی در ذهن داوطلبان رشته مدیریت اجرایی بود تا آن‌ها را متوجه ماهیت و هویت واقعی این رشته کند که همانا توانایی اداره یک کسب و کار و پرورش قدرت برنامه‌ریزی و تقویت شم بازارشناسی و بازاریابی مدیران است. ناگفته نماند حدود نیمی از سؤالات نیز به مباحث مدیریتی، نهادهای حاکمیتی و قوانین جاری در آن‌ها اختصاص یافته است که همیشه جزئی جدا نشدنی از بحث مسائل روز است. شاید بتوان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که کنکور دانش مسائل روز امسال جدا از جنبه رقابتی آن به دنبال این بوده داوطلبان را با فضای حاکم بر این رشته آشنا سازد و میزان کشش آن‌ها نسبت به شاخه‌های اصلی این رشته (بازاریابی و کسب کار- برنامه‌ریزی استراتژیک) را نیز به اطلاع خودشان نیز برساند تا با آگاهی نسبی وارد این فضا شوند.
گفتنی است حدود 14 سؤال از 25 سؤال به شکل مشابه در آزمون‌های آزمایشی مؤسسه مدرسان شریف مطرح شده است (به ویژه در مبحث بازار و قوانین روز کشوری). البته تنوع موضوعی حاکم بر سؤالات آزمون‌های آزمایشی بیشتر از آزمون سراسری بوده است و داوطلب را به مطالعه در زمینه‌های موضوعی متنوع‌تر تشویق می‌کند، لذا اطمینان بیشتری را برای داوطلب در مواجهه با سؤالات ایجاد می‌کند.
زبان تخصصی MBA
دفترچه دوم آزمون MBA امسال هم مانند سال‌های پیش، از 100 سؤال تشکیل شده بود که، 35 سؤال به مبحث گرامر، 25 سؤال واژگان، 15 سؤال cloze تست و 25 سؤال هم به مبحث درک مطلب اختصاص داشت.
گرامر:
امسال نسبت به پارسال کمی سختتر بود، خصوصاً قسمت تصحیح جملات. البته شایان ذکر است که مباحث، همان مباحث مورد انتظار بود و تنها مسئله‌ای که باعث پیچیدگی سؤالات شده بود، طولانی بودن جملات و گزینه‌ها بود، به طوری که صورت بعضی از سؤالات به سه خط هم می‌رسید. بر همین اساس با توجه به استقبال دانش‌پژوهان از رشته MBA، پیش‌بینی می‌شود که این دشواری سؤالات در سال‌های آتی نیز تداوم یابد و چه بسا بیشتر هم شود. در کل همان‌طور که انتظار می‌رفت بیش‌ترین سؤالات بخش گرامر به مبحث ساختارهای موازی تعلق داشت، به طوری که از این مبحث 6 سؤال مطرح شده بود. سایر مباحث مهم در این آزمون شامل تطابق فاعل و فعل (3 سؤال)، وجه وصفی (3 سؤال)، جمله‌واره‌های قیدی و موصولی (4 سؤال)، مصدر و جراند (2 سؤال) ، صفت (4 سؤال) و بدل (1 سؤال)، ساختار جمله (سؤال 3)، زمان‌ها (1 سؤال)، معلوم و مجهول (سؤال 1)، وارونگی (1 سؤال)، مقایسه منطقی(1 سؤال)، حرف اضافه (2 سؤال)، حرف تعریف (1 سؤال)، مالکیت (1 سؤال) و وجه التزامی (1 سؤال) بودند. البته خیلی از این نکات در کنکور 94 نیز تکرار شده بودند و انتظار می‌رود در سال‌های آتی نیز تکرار شوند. قسمت واژگان، نسبت به پارسال کمی سختتر شده بود، به طوری که می‌توان گفت بر خلاف سال‌های گذشته، اکثر واژگان از کتاب واژگان GRE طرح شده بودند. البته اکثر واژگان این بخش در کتاب‌های 1100 و Essential words for TOEFL نیز ذکر شده‌اند، ولی جملات عیناً از کتاب GRE انتخاب شده بودند. چیزی که برای بعضی از دانشجویان نقطه قوت محسوب می‌شد، این بود که از بین واژگان امسال، بعضی نیز در کنکور 94 مطرح شده بودند و دقیقاً همان گزینه‌ای که پاسخ صحیح بود، در اینجا نیز همان صحیح بود. بنابراین به شما توصیه می‌شود برای مرور نهایی، مجموعه سؤالات ارشد این رشته را با دقت بیشتری مطالعه کنید.
Cloze تست:
امسال تقریباً در سطح پارسال بود و تنها تفاوت در این بود که درک کلوز تست امسال کمی سختتر بود و گزینه‌ها بسیار به هم شبیه بودند، به طوری که تنها بافت متن، واژگان را از هم متمایز می‌ساخت (البته لازم به ذکر است که شباهت بین گزینه‌های cloze تست همیشه مطرح بوده است).
درک مطلب:
امسال نیز از سه متن نسبتاً طولانی تشکیل شده بود و تفاوت متون امسال با سال پیش دراین بود که متون سال پیش مدیریتی بودند، اما متون امسال عمومی بود و سؤالات آن نسبت به سال پیش راحت‌تر بود، به طوری که گزینه‌های چندین سؤال در حد یک کلمه بود. متن دوم و سوم کاملاً گویا بوده و پاسخ‌گویی به سؤالات آن‌ها چندان دشوار و وقت‌گیر نبود، اما متن اول با وجود کوتاه بودن بسیار مبهم به نظر می‌رسید و همین مسأله موجب دشواری در پاسخ‌گویی به سؤالات این متن گردید. با توجه به افزایش دشواری سؤالات زبان MBA ، به داوطلبان این رشته توصیه می‌شود که مطالعه و تست‌زنی درس زبان، جزو همیشگی برنامه روزانه مطالعاتی آن‌ها باشد، به گونه‌ای که حتی یک روز هم مطالعه آن را ترک نکنند و در ضمن در آزمون‌های آزمایشی ارشد مدرسان شریف شرکت کنند تا غیر از محک خود فرصت بیشتری برای قرار گرفتن در فضای آزمون زبان پیدا کنند.
زبان انگلیسی (عمومی)
در کنکور امسال هم، همانند کنکور سال‌های اخیر در بخش سؤالات زبان انگلیسی (عمومی) شاهد 15 سؤال بودیم که، 10 سؤال واژگان (Vocabulary) و 5 سؤال به صورت جای خالی متن (Cloze test) آمده بود. سؤالات واژگان امسال نسبت به سال گذشته آسان‌تر، اما کمی گیج‌کننده بود که به دقت بیشتری در زمان پاسخ‌گویی نیاز بود. اما در مقابل، در بخش جای خالی سؤالات سختتر از سال گذشته بودند و برای پاسخ‌گویی به دقت و دانش گرامری بیشتری نیاز است.
زبان فارسی
در سؤالات امسال درس زبان فارسی داوطلبان مجدداً با 25 سؤال مواجه بودند که تا حد قابل توجهی شبیه به آزمون‌های مؤسسه مدرسان شریف و آزمون سال قبل بود. در آزمون امسال سؤالات معنا و مفهوم و آرایه‌های ادبی تعداد بیشتری را به خود اختصاص می‌داد و از این جهت که این سؤالات با مطالعه دقیق قابل پاسخ‌گویی هستند، کمی دشوار به نظر می‌رسد ولی از این منظر که نیازی به حفظ کردن ندارند، بلکه باید با شم ادبی پاسخ داده شوند، طرح آن‌ها معقولانه است. آزمون امسال مانند سال قبل سؤالی از بخش تکواژ و واج و واژه نداشت و گروه اسمی هم که بخش نسبتاً دشواری است تنها یک سؤال را به خود اختصاص داده بود. سخت‌ترین سؤالات امسال مربوط به بخش واژگان، املاء و تاریخ ادبیات بود، که نیاز به مطالعه‌ی دقیق و حفظ مفاهیم بسیار داشت. در کل، مطالعه دقیق نظم و نثر فارسی برای پاسخ‌گویی به سؤالات مفهوم و معنا، آرایه‌های ادبی، املاء و واژگان را به داوطلبان عزیز توصیه می‌کنیم.
نظریه‌های عمومی مدیریت
در کنکور سراسری سال 1395، همانند کنکور سال 1394، از درس نظریه‌های عمومی مدیریت 35 سؤال مطرح شد و از حیث تعداد سؤالات تغییری در این درس مشاهده نشد. با بررسی میزان دشواری سؤالات کنکور 95 می‌توان گفت از مجموع 35 سؤال این درس، 12 سؤال ساده، 12 سؤال متوسط و 11 سؤال دشوار طراحی شده بود که در مقایسه با میزان دشواری سؤالات کنکور سال 94 که در آن 12 سؤال آسان،11 سؤال متوسط و 12 سؤال دشوار طرح شده بود، تغییر چندانی مشاهده نمی‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت که سؤالات کنکور سراسری سال 94 و 95 درس نظریه‌های عمومی مدیریت از نظر دشواری تقریباً در یک سطح طراحی شده‌اند و میانگین درصد داوطلبان در این درس تغییر چندانی نخواهد داشت.
با توجه به مطالب فوق، داوطلبانی که حداقل منابع لازم را مطالعه کرده بودند می‌بایست به‌راحتی حدود 35 درصد کسب می‌کردند و درصد پایین‌تر از 35 درصد برای این آزمون قابل‌قبول نیست. همچنین کسب درصد 35 تا 45 درصد متوسط، 45 تا 60 درصدی خوب و 60 به بالا درصدی عالی محسوب می‌شود.
با بررسی دقیق مباحثی که مدنظر طراحان بوده و از آن‌ها سؤال طراحی‌شده است نیز می‌توان پی برد که از هریک از فصول «مکاتب و نظریه‌های مدیریت» و «سازمان‌دهی» 7 سؤال طرح‌شده است و بر این اساس همان‌طور که انتظار می‌رفت، مهم‌ترین فصول این درس محسوب می‌شوند. همچنین از فصول «فرهنگ سازمانی» 4 سؤال؛ «مفاهیم بنیادین مدیریت» 3 سؤال؛ «تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم» 3 سؤال؛ «رهبری» 2 سؤال؛ «برنامه‌ریزی استراتژیک» 2 سؤال و «مدیریت منابع انسانی» نیز 2 سؤال طرح‌شده است. از هریک از فصول «خلاقیت و نوآوری»، «مذاکره و تعارض»، «ادراک»، «تصمیم‌گیری» و «مفاهیم رفتار سازمانی» نیز یک سؤال مطرح‌شده است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سؤالات این درس ازنظر میزان پراکندگی در وضعیت مناسبی قرار داشتند و از این لحاظ تقریباً استاندارد هستند.
