حقوق زن در اسلام
سوالات کنکور 1393 نسبت به سال 1392 و سال های گذشته از درجه سختی بیشتری برخوردار بود، زیرا برای پاسخ دهی به سوالات، دانشجویان می بایست علاوه بر آشنایی با حقوق مدنی با مبانی فقه خانواده هم آشنایی و تسلط کافی داشتند. در سال های گذشته سوالات تلفیقی حقوقی و فقهی به مانند امسال وجود نداشت. در کنکورسال 1392 از مبحث مهریه 4 سوال طرح شده بود و امسال فقط 1 سوال از جنبه حقوقی مهریه طرح شده بود. در سال 1392 از مبحث ولایت قهری 2 سوال و امسال 3 سوال طرح شده بود که تقریباً برابر بود. در سال 1392 از مبحث طلاق 8 سوال طرح شده بود ولی امسال فقط 1 سوال به این مبحث اختصاص داده شده بود. در کنکور امسال (1393) 3 سوال به شروط ضمن عقد اختصاص داده شده بود که به نسبت سال های قبل این میزان سوال در این حوزه بسیار زیاد شده است (به دلیل اهمیت شروط ضمن عقد در حمایت بیشتر حقوقی و معنوی از زنان در کانون خانواده که در چند سال اخیر بسیار به آن توجه می شود.)
سوالات تلفیقی فقهی و حقوقی در سال جاری (1393) 12 عدد بود که نسبت به سال های پیش بسیار جدید و صعودی بود زیرا یکی از گرایشات اصلی رشته مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام است که در حال حاضر فقط این گرایش در دانشگاه تربیت مدرس در مقطع دکتری دانشجو می پذیرد و تسلط دانشجویان به مبانی فقهی از ضروریات ورود به این گرایش است. با توجه به موارد ذکر شده در بالا به داشجویان توصیه می شود برای پاسخ دهی به سوالات این درس علاوه بر مطالعه کتاب های حقوقی مانند کتاب کاتوزیان ، کتاب صفایی و امامی، تفسیر آن دسته از آیات قرآن که در حوزه خانواده و زنان در سوره های مبارکه ای مانند طلاق، نور، نسا، احزاب، ممتحنه و تحریم وجود دارد را مطالعه کرده و با مبانی فقهی این آیات آشنا شوند همچنین کتاب های فقهی خانواده مانند کتاب بررسی فقهی حقوق خانواده آقای محقق به عنوان منابع اصلی مطالعه شود.
روش تحقیق
تعداد سوالات درس روش تحقیق در کنکور ارشد 93، مانند سالهای قبل، 30 سوال بوده و تقریباً تمامی سوالات از کتابهای ترجمة دکتر هوشنگ نایبی که عبارتند از: 1- نحوه انجام تحقیقات اجتماعی (ترز بیکر)، 2- پیمایش در تحقیقات اجتماعی (دواس)، 3- راهنمای سنجش و تحقیقات اجتماعی (میلر) و 4- استدلال آماری در جامعهشناسی (مولر، شوسلر و کاستنر) طرح شده است. که در این میان، سه کتاب اول بیشترین تعداد سوالات را به خود اختصاص دادهاند. آنچه در مورد منابع طرح سوالات باید ذکر گردد، اینکه: در سه سال گذشته طراح سوالات درس روش تحقیق در آزمونهای سراسری دولتی، هر کس که بوده (که به احتمال زیاد دکتر نایبی بودند)، کتب ترجمهشده توسط دکتر نایبی را مهمترین کتابها در این حوزه میداند و سعی دارد سوالاتی را (هر چند در مواردی غیر استاندارد یا مبهم یا بسیار ریز) طرح نماید که داوطلبان کنکور مجبور باشند این کتابها را تهیه نمایند.
اما امسال، بر خلاف دو سال گذشته که از دو کتاب طراحی پژوهشهای اجتماعی (بلیکی) و درآمدی بر تحقیق کیفی (فلیک) هم سوالاتی طرح میشد، از این دو کتاب سوالی مطرح نشده است و کتابهای دکتر نایبی حاکم مطلق (!) میدان طرح سوالات کنکوری بوده است. به هر جهت، در این دوره و سالها مهمترین منابع درس روش تحقیق در رشتههای مطالعات زنان، پژوهش علوم اجتماعی و مجموعه علوم اجتماعی، کتابهای دکتر نایبی است. سطح دشواری سوالات هم، در برآیند کلی، مثل سال گذشته بود.
نظریههای جامعهشناسی
تعداد سوالات درس نظریههای جامعهشناسی در کنکور ارشد 93، مانند سالهای قبل، 30 سوال بوده و عمدتاً از سه کتاب نظریه جامعهشناسی در دنیای معاصر (جورج ریتزر)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی (لیوئیس کوزر)، و مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعهشناسی (ریمون آرون) طرح شده است. و باز مانند کنکورهای گذشته، کتاب نظریه جامعهشناسی در دنیای معاصر (جورج ریتزر) بیشترین سوالات مطروحه در کنکور را داشته است.
در این درس، یک سوال از بخش ابن خلدون مطرح شده بود که برخلاف کنکور سال گذشته که منبع سوال کتاب پیدایش نظریههای جامعهشناسی (جمشیدیها) بود، امسال از کتاب نظریه جامعهشناسی در دنیای معاصر (جورج ریتزر) طرح شده است. به علاوه از هر کدام از فصول کنت، زیمل، پارتو، و جامعهشناسی رفتاری، یک سوال در کنکور آمده است. سهم هر یک از فصول دورکیم، وبر، نومارکسیسم، کارکردگرایی و نوکاركردگرایی، روششناسی مردمنگارانه، و پدیدهشناسی از سوالات این درس، دو سوال بوده است.
اما آنچه که در کنکور امسال موجب تعجب شده، طرح هشت سوال از فصل کنش متقابل نمادین (از دو کتاب نظریه جامعهشناسی در دنیای معاصر و زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی) است، که جهش زیادی را به لحاظ شمار سوالات اختصاصداده به خود نسبت به آزمونهای سالهای گذشته نشان میدهد. هر چند این فصل همواره یکی از سرفصلهای مهم در طرح سوالات کنکوری بوده است؛ اما قطعاً اهمیتش به اندازه سیدرصد کل مباحث نیست، و به نظر میرسد علاقة خاص طراحان سوال و یا اشتباه در چینش سوالات موجب چنین مسئلهای شده است. به لحاظ سطح دشواری، در برآیند کلی، سوالات کنکور 93 تقریباً همانند سوالات کنکور 92 بوده و تفاوت فاحشی ندارند. ضمن اینکه مانند سالیان گذشته عمده سوالات این درس به صورت حفظی بودند.