آب و هواشناسی
در آزمون كارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) درس آب و هواشناسی از دروس بدون تغییر در آزمون بوده و مباحث مطرح شده نیز طبق همان سنوات گذشته و بدون تغییر بودند. سؤالات این درس كه شامل 15 تست بود از بخش‌های فشار، تابش، بارش، رطوبت، عوامل كنترل كننده آب و هوای ایران، همسایگان ایران و نواحی آب و هوایی ایران طراحی شده بودند و سطح دشواری سؤالات در مقایسه با سؤالات سال 92 تغییر چندانی نداشت.
آمایش سرزمین و برنامه‌ریزی منطقه‌ای
در آزمون كارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) درسی به نام آمایش سرزمین به مجموعه جغرافیا اضافه شد كه شامل مباحثی از قبیل برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران، فنون برنامه‌ریزی، روش‌های برنامه‌ریزی و تحلیل منطقه‌ای، سازمان فضایی، آمایش سرزمین و … بود. این درس شامل 15 تست بوده و سؤالات در سطحی متوسط طراحی شده بودند.
برنامه‌ریزی روستایی
درس برنامه‌ریزی روستایی آزمون سال 93 (بهمن 92)، در سالهای قبل به نام برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و روستایی مطرح بود و از این حیث درسی جدید در آزمون 93 بود. با این حال تقریباً 30 درصد از سؤالات به گونه‌ای تكرار آزمون‌های گذشته بوده و در مجموع 15 سؤال مطرح شده در این درس متوسط ارزیابی می‌شوند. مباحث موجود كه برای این درس باید مطالعه شوند با درس برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و روستایی متفاوت است و نقاط اشتراك كمی میان آنها است.
برنامه‌ریزی شهری
با بررسی سؤالات آزمون كارشناسی ارشد 93 (بهمن 92) و با توجه به تغییرات اعمال شده در آزمون جغرافیای 93 می‌توان گفت سطح سؤالات نسبت به سالهای گذشته، بسیار دشوارتر و مفهومی‌تر بوده است. سه سؤال این درس از منبع جدید به نام مبانی و تکنیک های برنامه ریزی شهری دکتر زیاری بوده است و دو سؤال تکرار سه سال اخیر بوده و بقیه سؤالات بصورت مفهومی طرح شده است. در مجموع سطح سؤالات آزمون 93 (بهمن 92) نسبت به سالهای گذشته بالاتر بوده است.
آمار و احتمالات
درس آمار و احتمالات در سال 93 (بهمن 92) به آزمون کارشناسی ارشد جغرافیا اضافه شد. در سال های قبل این درس تنها مربوط به گرایش سیاسی بود. با این حال داوطلبان با رجوع به سؤالات آمار و احتمالات سال های گذشته از روند و چگونگی طرح سؤالات این درس آشنایی کافی داشته‌اند. در آزمون سال 93 طراحان به گونه‌ای سؤالات این درس را طراحی کرده بودند تا مباحث مهم را پوشش داده و کیفیت لازمه را داشته باشد. توجه به توزیع های آماری و احتمال در سؤالات امسال به خوبی دیده می‌شد. تنها سؤالی که به نظر می‌رسید داوطلبان را با مشکل مواجه کند سؤالی که مربوط به مبحث کواریانس بود و حل آن کمی مشکل به نظر می‌رسید. در هرحال با اینکه سؤالات آمار و احتمالات سال 93 تعداد 10 تست بوده و در مقایسه با سال گذشته که 20 تست مطرح بود به نصف رسیده است، سؤالات بسیار مفهمومی‌تر و دشوارتر از سال گذشته به نظر می‌رسید.
فلسفه جغرافیا
با توجه به تغییرات عمده آزمون کارشناسی ارشد رشته علوم جغرافیا در سال 93 ( بهمن 92) و اضافه شدن برخی دروس و مباحث جدید به آزمون و حذف بعضی مباحث از دامنه طرح سؤالات آزمون كارشناسی ارشد نسبت به سال گذشته، مقایسه آزمون 93 با کنکور 92 کمی دشوار خواهد بود. به هرحال گفتنی است که درس فلسفه با کاهش سؤالات در کنکور 93 مواجه بود و تعداد سؤالات آن از 15 سؤال به 10 سؤال رسید. اما طراحان با وجود تعداد کم سؤالات باز هم اکثر مباحث موجود را به گونه‌ای پوشش داده بودند که علاوه بر اشراف کامل سؤالات بر مباحث سؤالات، بسیار دشوارتر از سال گذشته طراحی شده بود. مفهومی بودن سؤالات و استفاده از منبع جدید شناخت و فلسفه جغرافیای دکتر حسین شکویی دلیلی بر دشواری سؤالات 92 بوده است. در میان سؤالات دو سؤال نیز به چشم می‌خورد که در 3 سؤال گذشته به شیوه‌های مختلفی تکرار شده است. در کل درس فلسفه جغرافیا سال 93 (بهمن 93) شامل سوالاتی دشوارتر از آزمون 92 بوده است.
جغرافیای روستایی و عشایری
آزمون كارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) در درس جغرافیای روستایی و عشایری شامل 15 سؤال از مباحث شالوده و تعاریف، بافت كالبدی سكونتگاه‌های روستایی، روابط شهر و روستا، برنامه‌ریزی و توسعه روستایی، گذشته روستاهای ایران، نهادهای اداری، اجتماعی و اقتصادی روستاها و … بود كه به صورتی متوازن میان آنها پخش شده و تنها مبحثی كه توجه بیشتری به آن شده بود بحث بافت كالبدی سكونتگاه‌های روستایی بود كه 5 سؤال از این قسمت طرح شده بود. سؤالات آزمون 93 از سال گذشته ساده‌تر بوده و در مجموع شامل 7 سؤال مفهومی بود كه داوطلبان را در پاسخگویی با مشكل مواجه می‌ساخت.
جغرافیای سیاسی
تغییرات اعمال شده در آزمون كارشناسی ارشد رشته جغرافیای سال 93 (بهمن 92) در درس جغرافیای سیاسی نیز مشهود بود. تعداد سؤالات این درس كه در سال گذشته (92) 20 تست بوده، در آزمون 93 به 15 تست كاهش یافته بود؛ اما سؤالاتی بسیار دشوارتر از قبل طراحی شده و طراحان سؤال بیشتر به طراحی سؤالات مفهومی روی آورده بودند. عمده سؤالات این درس از 3 مبحث منقطه‌گرایی، محلی‌گرایی و ناسیونالیسم، هویت و منافع ملی مطرح شده بود و مابقی سؤالات بین سایر بخش‌ها پراكنده بود.
جغرافیای شهری
سؤالات درس جغرافیای شهری آزمون كارشناسی ارشد سال 93 (بهمن 92) با سؤالات سال گذشته (92) تفاوت چندانی نداشت. تعداد سؤال طراحی شده در این درس 15 تست بوده و اكثر مباحث را پوشش می‌داد. جالب توجه است كه در میان سؤالات آزمون تست‌هایی تكراری از آزمون‌های سال گذشته نیز به چشم می‌خورد و خود دلیلی بر ساده بودن آزمون این درس در كنكور 93 است و انتظار می رود كه داوطلبان به بیش از 70 درصد سؤالات پاسخ صحیح بدهند. پراكندگی سؤالات به گونه‌ای بود كه از هر بخش 1 یا حداكثر 2 سؤال مطرح شده بود تا پوشش مناسبی بر كل مباحث موجود باشند.
روش تحقیق
این درس برای اولین بار در آزمون جغرافیا گنجانده شده است. مباحث مطرح شده در این دو درس از قبیل انواع تحقیق علمی، تعیین متغیرها، تدوین فرضیه، مقیاس‌‌های اندازه‌گیری پیش آزمون، روایی و پایایی، تجزیه و تحلیل داده‌ها و … بوده و سؤالات به نوعی متوازن از همین مباحث طراحی شده بود. سطح سؤالات متوسط بوده و بیشتر سؤالات از مباحث آزمون‌های دكتری 91 و 92 طرح شده است.
ژئوپلتیك
این درس برای اولین بار در دفترچه کنکور کارشناسی ارشد رشته علوم جغرافیایی 93 (بهمن 92) گنجانده شده است. بر خلاف انتظار تمامی سؤالات از مباحث آزمون های دکتری سالهای 91 و 92 طرح شده است. سطح سؤالات بسیار دشوار بوده است. مباحث مطرح شده در آزمون 93 (بهمن 92) شامل، سیر و تحول و اندیشه با 3 سؤال، مفاهیم پایدار 1 سؤال، گرایش موضوعی در ژئوپلتیك 1 سؤال، جهان پدیده‌ای 1 سؤال، مفاهیم اساسی در ژئو پلتیك 2 سؤال، منطقه‌گرایی 1 سؤال، ژئوپلتیك انتقادی 2 سؤال، ژئوپلتیك پست مدرن 2 سؤال و انزوای ژئوپلتیكی با 2 سؤال بوده‌اند.
ژئومورفولوژی
آزمون سال 93 (بهمن 92) در درس ژئومورفولوژی شامل تغییراتی بودیم كه حتی در مباحث مشخص شده برای مطالعه نیز به چشم می‌خورد. تغییرات ساختاری در غالب سؤالات این درس سبب شده بود كه سطح سؤالات آزمون 93 (بهمن 92) نسبت به سال 92 كمی دشوارتر به نظر رسیده و داوطلبان را در پاسخگویی با مشكل مواجه كند. سؤالات این درس مفهومی‌تر و به روز شده بود و از بخش‌هایی چون شبكه آب‌ها، عوامل حمل، فرسایش، حركات زمین، واحد دشت لوت و … مطرح شده بودند.
تحلیل سوالات کارشناسی ارشد مجموعه علوم جغرافیا( 1102) (دولتی-93)
معین برزگرزاده
فلسفه جغرافیا:
تعداد سوالات در آزمون سال 92، 15 سوال و تعداد سوالات در آزمون سال 93به 10 سوال کاهش یافته است. سطح سوالات نسبت به سالهای گذشته، دشوارتر و مفهومی تر بوده است. دو سوال این درس از منبع جدید به نام شناخت و فلسفه جغرافیای دکتر حسین شکویی بوده است و دو سوال تکرار سه سال اخیر بوده و بقیه سوالات بصورت مفهومی طرح شده است.
آمار و احتمالات:
تعداد سوالات درس آمار و احتمالات در آزمون سال 92، 20 سوال و تعداد سوالات در آزمون سال 93به 10 سوال کاهش یافته است. سطح سوالات نسبت به سالهای گذشته، دشوارتر و مفهومی تر بوده است. تمامی مباحث مطرح شده در آزمون جزء کتاب تالیفی آمار و احتمالات مدرسان شریف بوده و در سه آزمون جامع مدرسان مطرح شده است.
آب و هوا شناسی :
سطح سوالات این درس در مقایسه با سوالات سال 92 تفاوت زیادی نداشته است. مباحث سوالات مطرح شده همانند آزمون سالهای پیش بوده و سوالات طرح شده در چند دوره گذشته تکرار شده است.
ژئومورفولوژی:
سطح سوالات این درس نسبت به سال گذشته از دشواری قابل توجهی برخوردار بوده و تمامی مباحث جدید بوده و سعی شده است سوالات مفهومی تر و بروز تری را نسبت به آزمون های سالهای پیش مطرح کنند.
مبانی سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی:
با وجود اینکه این درس برای اولین بار در دفترچه کنکور کارشناسی کارشناسی ارشد علوم جغرافیا گنجانده شده است انتظار می رفت سطح سوالات ساده تا متوسط باشد ولی تمامی تست ها در سطح دشوار و مفهومی بوده اند.نزدیک 40 درصد از مباحث در داخل جزوه مدرسان شریف بوده است و بالای 50 درصد مطالب در آزمون های آزمایشی مطرح شده است.
جغرافیای شهری:
سطح سوالات این درس در مقایسه با سوالات سال 92 تفاوت زیادی نداشته است. مباحث سوالات مطرح شده همانند آزمون سالهای پیش بوده و سوالات طرح شده در چند دوره گذشته تکرار شده است. تمامی تست های طرح شده در آزمون سال 93در آزمون های آزمایشی مدرسان شریف طی 8 مرحله شبیه سازی شده است و انتظار می رود که اکثرا بالای 70 درصد از تستها را پاسخ دهند.
برنامه ریزی شهری :
سطح سوالات نسبت به سالهای گذشته، بسیار دشوار و مفهومی تر بوده است. سه سوال این درس از منبع جدید به نام مبانی و تکنیک های برنامه ریزی شهری دکتر زیاری بوده است و دو سوال تکرار سه سال اخیر بوده و بقیه سوالات بصورت مفهومی طرح شده است.ناگفته نماند که حدود 50 درصد از مباحث در آزمون های آزمایشی مدرسان طی 8 مرحله مطرح شده است.
جغرافیای روستایی و عشایری :
سطح سوالات این درس نسبت به آزمون سال 92 آسانتر می باشد و حدود 40 الی 50 درصد از سوالات تکرار آزمون های کنکورسال قبل بوده است. حدود 40 تا 50 درصد از سوالات مطرح شده در آزمون سال 93 عینا در آزمون های آزمایشی مدرسان شریف طی 8 مرحله تکرار شده است.
برنامه ریزی روستایی:
این درس که در قالب برنامه ریزی ناحیه ای و روستایی در دفترچه مجموعه علوم جغرافیا در تمامی دوره ها آمده است بصورت جدید تحت عنوان برنامه ریزی روستایی مطرح شده است که سطح سوالات نسبتا متوسطی داشته و حدود 30 درصد از سوالات این درس تکرار کنکور های سالهای پیش می باشد.
برنامه ریزی منطقه ای و آمایش :
این درس برای اولین بار در دفترچه کنکور کارشناسی کارشناسی ارشد علوم جغرافیا گنجانده شده است .سطح سوالات متوسط بوده و بیشتر تست ها یا عینا و یا در قالب همان مبحث در آزمون های آزمایشی مدرسان مطرح شده است و انتظار می رود داوطلبین فقط با خواندن تست ها وپاسخ های تشریحی آزمون های آزمایشی مدرسان حدود 40 تا60 درصد سوالات را پاسخ دهند.
جغرافیای سیاسی :
سطح سوالات کنکور 93 در مقایسه با تمامی دوره های گذشته بسیار دشوارتر بوده است. سوالات مطرح بیشتر مفهومی وتاحدودی حفظی مطرح شده است و از منابع جدید برای طرح تست استفاده شده است. تعداد سوالات این در نسبت به سال 92 از 20 سوال به 15 سوال در سال 93 در سال 93 کاهش یافته است.
ژئوپلتیک:
این درس برای اولین بار در دفترچه کنکور کارشناسی کارشناسی ارشد علوم جغرافیایی گنجانده شده است. بر خلاف انتظار تمامی سوالات از مباحث آزمون های دکتری سالهای 91 و 92 طرح شده است. سطح سوالات فوق دشوار بوده است و فقط 30 درصد سوالات در مباحث آزمون های آزمایشی مدرسان شریف گنجانده شده بود.
روش تحقیق :
این درس برای اولین بار در دفترچه کنکور کارشناسی کارشناسی ارشد علوم جغرافیا گنجانده شده است .سطح سوالات متوسط بوده و بیشتر سوالات از مباحث آزمون های دکتری سالهای 91 و 92 طرح شده است. بیشتر سوالات طرح شده در این درس از کتاب مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی دکتر حافظ نیا بود که بیشتر تست ها یا عینا و یا در قالب همان مبحث در آزمون های آزمایشی مدرسان مطرح شده است.
نتیجه گیری:
در کل سطح سوالات کنکور سال 93 نسبت به کنکور سال 92 دشوار تر بوده است که آن هم به دلیل تغییراتی محسوسی همچون تخصصی تر شدن درس ها در حوزه گرایشهای خود به نحوی که هر درس در زیرگروه رشته خود قرار گرفته و از تعداد دروس مشترک بین گرایشهای غیر مرتبط کاسته شده بود که از طرف سازمان آموزش عالی کشور اعمال شد. سوالات طرح شده در اغلب دروس مفهومی تر نسبت به سال 92 طرح شده است و از مباحث و منابع جدید و بروز استفاده شده است.
