دکتری زبان وادبیات فارسی

دکتری زبان و ادبیات فارسی گرایش های اصلی شامل:

1. دکتری زبان و ادبیات فارسی

• • دکتری زبان و ادبیات فارسی

  • دکتری ادبیات حماسی

  • دکتری ادبیات عرفانی

  • دکتری ادبیات غنایی

  • دکتری آموزش زبان فارسی

معرفی رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) در مقطع دکتری:

رشته زبان و ادبیات فارسی یکی از رشته‌های پرطرفدار در کنکور دکتری است. رشته زبان و ادبیات فارسی یکی از قدیمی ‌ترین رشته‌هایی است که در دانشگاه‌های کشور ارائه شده است. رشته زبان و ادبیات فارسی تا سال 1394 در مقطع دکتری جزء رشته های گروه زبان به شمار می­آمد و از سال 1395 به بعد در این مقطع نیز به گروه علوم انسانی پیوست.

رشته زبان و ادبیات فارسی از رشته­ های شناور در کارشناسی ارشد است، به این معنا که کلیه داوطلبان با هر مدرک کارشناسی می‌توانند در این رشته شرکت کنند اما در مقطع دکتری فقط دارندگان مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی (کلیه گرایش‌ها)، آموزش زبان فارسی، آموزش زبان فارسی به غیر فارسی­ زبانان و فرهنگ و زبان­ های باستانی می‌توانند در این رشته امتحان دهند.

هدف از تحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) در مقطع دکتری:

هدف از تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی ادامه آشنایی با ادب و فرهنگ غنی ایران و گاه جهان است؛ زیرا ادبیات روح یک جامعه را پویا و متحرک می ‌سازد. زندگی معنوی یک ملت در سایه ادبیات به بالندگی و پویایی می‌رسد و بیشتر افرادی که در رشته زبان و ادبیات فارسی تحصیل می‌کنند، بیش از هرچیز علاقه خود را دنبال می‌کنند.

رشته زبان و ادبیات فارسی از محبوب­ ترین رشته هاست؛ زیرا در رشته زبان و ادبیات فارسی، آشنایی با ادب و فرهنگ جهانی و لزوم یادگیری زبان­های خارجه دانشجویان را به وادی عرفان، فلسفه و الهیات می­کشاند و نوعی جامعیت را برای آن­ها به ارمغان می­ آورد.

در رشته زبان و ادبیات فارسی تنوع موضوع برای تحقیق و بررسی ممکن است سردرگمی دانشجویان را در پی داشته باشد اما از طرفی ارتباط تنگاتنگ این موضوعات همچون بررسی­ های سبکی، زبان و گفتمانی؛ بررسی­ های روایی، داستانی، فراداستانی، بررسی­ های بلاغی و دستوری و در کنار این موضوعات بررسی­ های محتوایی متون نظم و نثر که دوباره از هر کدام می­توان به عرصه ­های مختلفی مانند عرفان، غنا، حکمت و حماسه پل زد، جاذبه های خود را دارد که البته چنین عرصه گسترده و پرتنوعی نیازمند راهنمایی اساتید و دقت و توجه دانشجویان می­باشد.

رشته­ های مجاز به شرکت در آزمون زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) مقطع دکتری:

ردیف	رشته­ هایی که  برای شرکت در آزمون دکتری زبان و ادبیات فارسی مجاز  می­ باشند
1	کلیه گرایش­های زبان و ادبیات فارسی
2	آموزش زبان فارسی
3	آموزش زبان فارسی به غير فارسي­ زبانان
4	فرهنگ و زبان­های باستانی

ظرفیت پذیرش دانشجو در برخی از دانشگاه های برتر ایران در کلیه گرایش­ های رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101):

دوره تحصیلی	کد رشته محل	نام دانشگاه محل تحصیل	نام رشته تحصیلی	ظرفیت پذیرش نیمسال		توضیحات
				اول	دوم
روزانه	1001	دانشگاه اراک	زبان و ادبیات فارسی	6	–	دارای خوابگاه ملکی
روزانه	1002	دانشگاه ارومیه	زبان و ادبیات فارسی	3	–
روزانه	1003	دانشگاه ارومیه	زبان و ادبیات فارسی	1	–	استاد محور (فاطمه مدرسی) : بررسی اشعار پروین اعتصامی بر اساس دیدیگاه پدیدار شناسی ادموند هوسرل
روزانه	1004	دانشگاه الزهرا (س) (ویژه خواهران) – تهران	زبان و ادبیات فارسی	4	–	فقط زن
روزانه	1005	دانشگاه ایلام	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1006	دانشگاه بود علی سینا – همدان	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1007	دانشگاه بیرجند	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1008	دانشگاه بیرجند	زبان و ادبیات فارسی	1	–	استاد محور (محمد بهنام فر) : تحلیل دستوری و بلاغی ترکیبات خمسه نظامی گنجوی
روزانه	1009	دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین	زبان و ادبیات فارسی	3	–
روزانه	1010	دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین	زبان و ادبیات فارسی	1	–	استاد محور (سید علی قاسم زاده) : جریان شناسی ادبی در حوزه جغرافیایی قزوین از قرن چهارم تا پایان دوره قاجاریه
روزانه	1011	دانشگاه تبریز	زبان و ادبیات فارسی	2	–
روزانه	1012	دانشگاه تربیت مدرس	زبان و ادبیات فارسی	6	–
روزانه	1013	دانشگاه تهران	زبان و ادبیات فارسی	8	–	محل تحصیل دانشکده ادبیات و علوم انسانی
روزانه	1014	دانشگاه حکیم سبزواری – سبزوار	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1015	دانشگاه خوارزمی (محل تحصیل کرج)	زبان و ادبیات فارسی	5	–
روزانه	1016	دانشگاه رازی – کرمانشاه	زبان و ادبیات فارسی	7	–
روزانه	1017	دانشگاه رازی – کرمانشاه	زبان و ادبیات فارسی	1	–	استاد محور (محمد ابراهیم مالمیر) : ادبیات عرفانی – متن پژوهی
روزانه	1018	دانشگاه زنجان	زبان و ادبیات فارسی	5	–
روزانه	1019	دانشگاه سلمان فارسی – کازرون	زبان و ادبیات فارسی	3	–	دارای خوابگاه استیجاری
روزانه	1020	دانشگاه سمنان	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1021	دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان	زبان و ادبیات فارسی	5	–
روزانه	1022	دانشگاه شهرکرد	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1023	دانشگاه شهید باهنر کرمان	زبان و ادبیات فارسی	5	–
روزانه	1024	دانشگاه شهید بهشتی – تهران	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1025	دانشگاه شهید چمران اهواز	زبان و ادبیات فارسی	7	–
روزانه	1026	دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز	زبان و ادبیات فارسی	6	–
روزانه	1027	دانشگاه شیراز	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1028	دانشگاه علامه طباطبایی – تهران	زبان و ادبیات فارسی	3	–
روزانه	1029	دانشگاه فردوسی مشهد	زبان و ادبیات فارسی	3	–
روزانه	1030	دانشگاه قم	زبان و ادبیات فارسی	5	–	شرایط در پیوست شماره یک دفترچه سازمان سنجش
روزانه	1031	دانشگاه کاشان	زبان و ادبیات فارسی	2	–	فقط زن – محل تحصیل پردیس خواهران – دارای خوابگاه ملکی
روزانه	1032	دانشگاه کاشان	زبان و ادبیات فارسی	4	–	دارای خوابگاه ملکی
روزانه	1033	دانشگاه کردستان – سنندج	زبان و ادبیات فارسی	6	–
روزانه	1034	دانشگاه گیلان – رشت	زبان و ادبیات فارسی	3	–
روزانه	1035	دانشگاه لرستان – خرم آباد	زبان و ادبیات فارسی	3	–	عدم تعهد در واگذاری خوابگاه
روزانه	1036	دانشگاه مازندران – بابلسر	زبان و ادبیات فارسی	7	–
روزانه	1037	دانشگاه محقق اردبیلی – اردبیل	زبان و ادبیات فارسی	7	–
روزانه	1038	دانشگاه یاسوج	زبان و ادبیات فارسی	4	–
روزانه	1039	دانشگاه یزد	زبان و ادبیات فارسی	5	–
روزانه	1040	دانشگاه ارومیه	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات حماسی	2	–
روزانه	1041	دانشگاه حکیم سبزواری – سبزوار	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات حماسی	2	–
روزانه	1042	دانشگاه شیراز	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات حماسی	2	–
روزانه	1043	دانشگاه فردوسی مشهد	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات حماسی	3	–
روزانه	1044	دانشگاه ارومیه	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	2	–
روزانه	1045	دانشگاه اصفهان	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	4	–
روزانه	1046	دانشگاه اصفهان	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	1	–	استاد محور (سید علی اصغر میرباقری فرد) : ادبیات عرفانی : مبانی عرفان اسلامی، تاریخ تحلیلی عرفان اسلامی، زبان عرفانی، متن پژوهی، تصحیح، مطالعات کاربردی، مطالعات تطبیقی عرفانی، حوزه میان رشته
روزانه	1047	دانشگاه الزهرا (س) (ویژه خواهران) – تهران	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	–	2	فقط زن
روزانه	1048	دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	2	–
روزانه	1049	دانشگاه تبریز	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	2	–
روزانه	1050	دانشگاه شهرکرد	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1051	دانشگاه شهید باهنر کرمان	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	4	–
روزانه	1052	دانشگاه شهید بهشتی – تهران	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1053	دانشگاه تبریز	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1054	دانشگاه علامه طباطبایی – تهران	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1055	دانشگاه گیلان – رشت	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1056	دانشگاه لرستان – خرم آباد	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–	عدم تعهد در واگذاری خوابگاه
روزانه	1057	دانشگاه مازندران – بابلسر	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	7	–
روزانه	1058	دانشگاه ارومیه	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات غنایی	2	–
روزانه	1059	دانشگاه اصفهان	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1060	دانشگاه بیرجند	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	4	–
روزانه	1061	دانشگاه تبریز	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	2	–
روزانه	1062	دانشگاه شیراز	زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات عرفانی	3	–
روزانه	1063	دانشگاه اصفهان	زبان و ادبیات فارسی گرایش آموزش زبان فارسی	4	–

* جهت اطلاع از ظرفیت پذیرش دانشگاه ها در نوبت دوم، پیام نور و پردیس های خودگردان به دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی دکتری مراجعه نمایید.

توضیحی در رابطه با تعداد کل واحدهایی که در مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) باید گذرانده شود (واحدهای تئوری و دوره مربوط به انجام رساله):

در دوره دکتری جمعاً 36 واحد گذرانده می‌شود: 18 واحد تئوری  18 واحد پایان­ نامه  36 واحد

سه ترم آموزشی: نیمسال اول: 6 واحد، نیمسال دوم: 6 واحد، نیمسال سوم: 6 واحد

ترم چهارم: آمادگی برای امتحان جامع، از ترم پنجم به بعد: پایان‌نامه

تعداد سنوات مجاز دانشگاهی در رشته زبان و ادبیات فارسی 9 ترم می­ باشد که تعداد ترم مجاز برای ارائه پروپوزال تا فارغ ­التحصیلی در اغلب دانشگاه ­ها 6 ترم و در برخی دانشگاه ­ها نیز 4 ترم می­ باشد.

نام دروس تئوری که عموماً دانشجو در مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) می­گذراند:

دروس پایه: گذراندن 6 واحد زیر الزامی است.

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحول زبان فارسی	2
2	روش­ های نقد و تحلیل متن	2
3	متون نظم و نثر عربی (1)	2

دروس اصلی: گذراندن 8 واحد زیر الزامی است.

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در متون نثر فارسی	2
2	تحقیق در متون نظم فارسی	2
3	تحقیق در متون حکمی عرفانی (1)	2
4	تحقیق در ادبیات حماسی و قهرمانی	2

دروس اختیاری: گذراندن 4 واحد درسی از بین دروس زیر به پیشنهاد/ انتخاب گروه

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در متون غنایی	2
2	تحقیق در متون حکمی عرفانی (2)	2
3	متون تفسیری به عربی	2
4	فلسفه زبان	2
5	فلسفه ادبیات	2
6	تحقیق در علوم بلاغی	2
7	تحقیق در ادبیات معاصر	2
8	متون نظم و نثر عربی (2)	2
9	فرهنگ و زبان­ های باستانی ایران	2

* البته این دروس در دانشگاه‌ها مخصوص گرایش محض است که گاه ممکن است به صلاح دید هیئت علمی هر دانشگاه تغییرات جزئی داشته باشد.

علاوه بر گرایش محض چند سالی است که گرایش‌هایی چون ادبیات غنایی، ادبیات عرفانی، ادبیات حماسی و آموزش زبان فارسی در بعضی از دانشگاه ­ها آموزش داده می­شود که البته ظرفیت هر کدام از این گرایش ­ها همین­طور ارائه شدن یا نشدن آن­ ها در کنکور سازمان سنجش متغیر می­ باشد و به اعلام ظرفیت از سوی دانشگاه ­ها بستگی دارد.

در گرایش ادبیات حماسی، دروسی همچون «مبانی نظری اسطوره ­شناسی»، «تحقیق در ادبیات ایران پیش از اسلام»، «آشنایی با زبان­ های ایران پیش از اسلام»، «تأثیر شاهنامه در فرهنگ و هنر اسلامی ـ ایرانی» و «آثار حماسی و ادبیات عامیانه» تدریس می­شود که نشان ­دهنده پیوند ناگسستنی اسطوره، زبان، فرهنگ و ادبیات عامه با قهرمانی­ ها و عقاید یک ملت است و ابعاد گسترده و متنوعی چون ادبیات حماسی عرفانی، ادبیات حماسی پهلوانی و ادبیات حماسی دینی را به دنبال دارد.

هدف از گرایش آموزش زبان فارسی در مقطع دکتری، شناخت روش­ های صحیح، کاربردی و بهینه آموزشی برای القای صحیح مفاهیم ادبیات و زبان فارسی به غیر فارسی­ زبانان می­ باشد و بدین منظور دروسی همچون «تاریخ تحول زبان فارسی»، «ساختمان آوایی و واژگانی زبان فارسی» و «نظام روابط دستوری زبان فارسی» برای آشنایی کامل دانشجویان با دستگاه صرفی و نحوی و آوایی زبان فارسی تدریس می­ شود و همین­طور دروسی به منظور آشنایی با ریشه ­ها و خاستگاه ­های هر کدام از سه گرایش اصلی زبان و ادبیات فارسی که شامل ادبیات حماسی، غنایی و عرفانی است، ارائه می­ شود؛ مانند «مبانی ادبیات غنایی و تعلیمی»، «مبانی ادبیات حماسی و قهرمانی» و «مبانی عرفان اسلامی». در زمینه ریشه­ یابی ادبیات معاصر نیز درس «زمینه ­های ادبیات معاصر» ارائه می­ شود.

دروس اختیاری این گرایش برای راهنمایی بیشتر و بهتر دانشجویان شامل «روش تحقیق در ادب فارسی»، «فنون ادبی و بلاغی» و «زبان­ های باستانی» می­ باشد.

«تحقیق در متون عربی نظم و نثر» در گرایش­ های ادبیات حماسی و ادبیات غنایی ارائه نمی­ شود و در گرایش ادبیات عرفانی نیز جزء دروس اختیاری

می ­باشد اما در گرایش آموزش زبان فارسی و گرایش محض از دروس الزامی و اصلی است.

گرایش­ های رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) در مقطع دکتری

رشته زبان و ادبیات فارسی در مقطع دکتری شامل 4 گرایش می­باشد که عبارت­اند از: ادبیات حماسی، ادبیات عرفانی، ادبیات غنایی و آموزش زبان فارسی.

ادبیات حماسی قدیمی ­ترین گرایش در رشته زبان و ادبیات فارسی می­ باشد. بعدها ادبیات غنایی نیز به عنوان گرایش مستقلی برای تدریس در دانشگاه در نظر گرفته شد و می­توان گفت ادبیات عرفانی زیرشاخه ادبیات غنایی است.

در مقطع کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی گرایش­ هایی همچون ادبیات عامه، ادبیات معاصر، ادبیات روایی، ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات پایداری و مقاومت، ادبیات تطبیقی، ویرایش و نگارش، نظریه و نقد ادبی و آموزش زبان فارسی به تعداد اندک در برخی دانشگاه ­ها مانند دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار می ­شود اما در مقطع دکتری تنها گرایش آموزش زبان فارسی ارائه می ­شود.

ادبیات حماسی: نوعی شعر است و از قدیم­ترین گونه­ های ادب کلاسیک جهان می­ باشد. نوع ادبی حماسه در تقسیم­ بندی­ های نخستین منتقدان تاریخ چون هوراس و ارسطو از انواع اصلی است و ریشه در کهن­ترین باورهای انسان و اساطیر و افسانه ­های دیرین ملل جهان دارد.

ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی از جمله تمدن­ های کهن و همتای تمدن­ های بزرگی چون یونان، هند و چین می­باشد. در چنین تمدن­ های کهن و دیرپایی لزوم تأسیس رشته­ های دانشگاهی در حوزه ادبیات حماسی بیشتر احساس می­شود.

ادبیات فارسی چه در دوره­ فارسی میانه و چه در دوره فارسی دری صاحب آثار حماسی بی­نظیری است. اوج حماسه منظوم فارسی «شاهنامه» استاد طوس، فردوسی، می ­باشد که در دروس دانشگاهی گرایش ادبیات حماسی به عنوان مبنا در نظر گرفته می­ شود. اگرچه در این گرایش به تحلیل مجموعه آثار حماسی ـ اساطیری ایران پرداخته می­ شود، شاهنامه فردوسی هسته مطالعاتی اساتید و دانشجویان را شکل می­ دهد.

هدف نهایی گرایش ادبیات حماسی در رشته زبان و ادبیات فارسی، شناخت جامع و علمی نسبت به گستره عظیم متون حماسی و اساطیری فارسی و تطبیق آن­ ها با نمونه­ های مشابه جهانی با استفاده از روش­ ها و نظریه­ های نوین تحلیل اساطیر و متون حماسی می­ باشد.

دروس ارائه­ شده رشته زبان و ادبیات فارسی در گرایش ادبیات حماسی (مقطع دکتری) به شرح زیر می­ باشد:

الف) دروس پایه مشترک دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ  گرایش ادبیات حماسی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	بررسی زمینه ­های تحول زبان فارسی	2
2	سیر تحول ادبیات فارسی	2

ب) دروس اصلی ـ تخصصی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ  گرایش ادبیات حماسی (10 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	متون حماسی فارسی 1	2
2	متون حماسی فارسی 2	2
3	اسطوره ­شناسی	2
4	تحقیق در ادبیات ایران پیش از اسلام	2
5	مبانی نظری و تطبیقی نوع ادبی حماسی	2

پ) دروس اختیاری دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ  گرایش ادبیات حماسی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	آشنایی با زبان­ های ایران پیش از اسلام	2
2	خاستگاه ­شناسی روایات شاهنامه فردوسی	2
3	کاربرد نقد ادبی در تحلیل شاهنامه فردوسی و دیگر آثار حماسی	2
4	شاهنامه و ادبیات عامیانه	2
5	زبان حماسی	2
6	تحقیق در نسخه­ ها و تصحیحات متون حماسی فارسی	2
7	تأثیر شاهنامه در فرهنگ و هنر اسلامی ـ ایرانی	2

آموزش زبان فارسی (به غیر فارسی­ زبانان): گرایش آموزش زبان فارسی در رشته زبان و ادبیات فارسی با هدف آشنایی کامل دانشجویان با پنج زمینه تخصصی به شرح زیر برگزار می­شود:

1ـ ادبیات عرفانی؛ 2ـ ادبیات حماسی و قهرمانی؛ 3ـ ادبیات غنایی و تعلیمی؛ 4ـ ادبیات معاصر؛ 5ـ زبان فارسی.

به منظور آموزش مبانی اولیه و تشریح هر کدام از زمینه­ های تخصصی فوق دروسی به شرح زیر ارائه می­ شود:

الف) دروس اصلی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی­ زبانان

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	متون نظم فارسی	2
2	متون نثر فارسی	2
3	دستور زبان فارسی	2
4	نقد ادبی	2
5	متون نظم و نثر عربی	2

 ب) دروس اختیاری دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی ­زبانان

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	روش تحقیق در ادب فارسی	2
2	تصحیح متون	2
3	فنون ادبی و بلاغی	2
4	زبان­ های باستانی	2
5	تاریخ تصوف	2

پ) دروس دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی­ زبانان ـ زمینه: ادبیات عرفانی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	مبانی عرفان اسلامی	2
2	متون نظم عرفانی	2
3	متون نثر عرفانی	2

ت) دروس دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی­ زبانان ـ زمینه: ادبیات حماسی و قهرمانی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	مبانی ادبیات حماسی و قهرمانی	2
2	متون نظم ادبیات حماسی و قهرمانی	2
3	متون قهرمانی منثور	2

ث) دروس دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی ­زبانان ـ زمینه: ادبیات غنایی و تعلیمی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	مبانی ادبیات غنایی و تعلیمی	2
2	متون نظم ادبیات غنایی و تعلیمی	2
3	متون نثر ادبیات غنایی و تعلیمی	2

ج) دروس دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ویژه غیر فارسی­ زبانان ـ زمینه: ادبیات معاصر

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	زمینه­ های ادبیات معاصر	2
2	شعر معاصر	2
3	تحقیق نثر معاصر	2

چ) دروس دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101)  ویژه غیر فارسی­ زبانان ـ زمینه: زبان فارسی

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تاریخ تحول زبان فارسی	2
2	ساختمان آوایی و واژگانی زبان فارسی	2
3	نظام روابط دستوری زبان فارسی	2

ادبیات غنایی: ادبیات غنایی در غرب به دوره­ رمانتیسیسم بازمی­ گردد. هرچند ارسطو در تقسیم­ بندی خود از شعر غنایی نام نمی ­برد اما برخی معتقدند که وی قائل به تمایزات بنیادی میان نمایش، حماسه و شعر غنایی بوده است.

در ایران پیش از اسلام آثار غنایی رسمی به معنای مصطلح وجود ندارد و تنها اشعار غنایی خنیاگران که گوسانان نامیده می­ شدند و با موسیقی نیز همراه بود، به جا مانده است.

ادبیات غنایی منظوم شامل تمامی اشعار حبسیه، مرثیه، شکوائیه ­ها و مناجات­نامه­ ها می­شود. در ادبیات فارسی منظومه ­های غنایی نظامی گنجوی که شامل مثنوی­ های «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» می­باشد، شهرت جهانی یافته­ و مورد توجه اندیشمندان و شرق­ شناسان قرار گرفته­ اند.

هدف نهایی گرایش ادبیات غنایی، آشنایی دانشجویان با آثار برجسته غنایی و مقایسه تطبیقی آن­ ها به شیوه علمی می­باشد.

دروس ارائه­ شده رشته زبان و ادبیات فارسی در گرایش ادبیات غنایی (مقطع دکتری) به شرح زیر است:

الف) دروس مشترک دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات غنایی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در تحول زبان فارسی	2
2	سیر تحول ادبیات فارسی	2

ب) دروس تخصصی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات غنایی (10 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	مبانی نظری ادب غنایی	2
2	زبان متون غنایی	2
3	متون نظم غنایی 1	2
4	متون نظم غنایی 2	2
5	آثار غنایی غیرمنظوم	2

پ) دروس اختیاری دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات غنایی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	پژوهش در ادب غنایی معاصر	2
2	جنبه­ های غنایی ادبیات عامه	2
3	ادبیات غنایی و عرفان اسلامی	2
4	مقایسه تحلیلی آثار غنایی ایران و جهان	2

ادبیات عرفانی: از قرن پنجم هجری عرفان و تصوف وارد فرهنگ ایران شد و مقدمات آمیزش ادب فارسی با عرفان اسلامی شکل گرفت. سنایی غزنوی از بزرگ­ترین صوفیان و شاعران قرن پنجم است که نقش بنیادی در زمینه ورود مضامین عرفانی به ادبیات فارسی را ایفا کرد. پس از سنایی، شاعرانی چون عطار و مولوی عرفان و تصوف را به اوج رساندند.

مضامین و موضوعات عرفانی موجب غنای لفظی و معنوی زبان فارسی شد و قلمرو مفاهیم عرفان اسلامی را گسترش داد و نقطه عطفی در شیوه بیان مفاهیم عرفانی و فلسفی پدید آورد.

در گرایش ادبیات عرفانی، بررسی ­های «نمادین و سمبولیک» رواج دارد؛ زیرا مفاهیم عرفانی به طور واضح و آشکار قابل بیان نیستند. آثار بزرگان ادبیات گواه این مدعاست؛ همچون «مثنوی» مولانا و «منطق­الطیر» عطار نیشابوری.

دروس ارائه­ شده رشته زبان و ادبیات فارسی در گرایش ادبیات عرفانی (مقطع دکتری) به شرح زیر است:

الف) دروس پایه مشترک دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات عرفانی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در تحول زبان فارسی	2
2	سیر تحول ادبیات فارسی	2

ب) دروس اصلی تخصصی ـ الزامی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات عرفانی (10 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در مبانی عرفان اسلامی	2
2	تحقیق در زبان عرفانی	2
3	تحقیق در متون نثر 1	2
4	تحقیق در متون نظم 1	2
5	تحقیق در متون نثر 2	2

پ) دروس اختیاری دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ـ گرایش ادبیات عرفانی (4 واحد)

ردیف	عنوان درس	تعداد واحد
1	تحقیق در متون نظم 2	2
2	تحقیق در تاریخ عرفان اسلامی	2
3	مطالعات تطبیقی در مکاتب عرفان	2
4	تحقیق در متون تفسیری عرفانی	2
5	تحقیق در متون نظم و نثر عربی	2
6	آسیب ­شناسی تألیفات و تحقیقات عرفانی	2

برای کسب اطلاعات درباره خدمات مؤسسه در سایر رشته های دکتری و همچنین اطلاعات سودمند از قبیل معرفی کامل رشته ها, مشاوره تخصصی, تحلیل آزمون ها, ظرفیت پذیرش دانشگاه ها، نام دروس و ضرایب, برنامه آزمون های آزمایشی, برنامه کلاس های حضوری و آنلاین, کتاب و … به صفحه دکتری مراجعه نمایید.

نام دروس و منابع آزمون دکتری زبان و ادبیات فارسی

عناوین دروس امتحانی : 1- زبان انگلیسی، 2- استعداد تحصیلی، مجموعه دروس در سطوح کارشناسی شامل 3-(زبان عربی – کلیات ادبی (تاریخ ادبیات – دستور – عروض و قافیه – نقد و نظریه های ادبی معاصر))، کارشناسی ارشد شامل 4- (بلاغت) و کارشناسی و کارشناسی ارشد شامل 5- (متون نظم – متون نثر)
رشته	گرایش	کد ترکیب	ترکیب دروس امتحانی بر اساس شماره دروس
			1 ضریب 1	2 ضریب 1	3 ضریب 4	4 ضریب 4	5 ضریب 4
زبان و ادبیات فارسی	–	1	✓	✓	✓	✓	✓
	1) ادبیات حماسی
	2) ادبیات عرفانی
	3) ادبیات غنایی
	4) آموزش زبان فارسی

 

توضیحات تکمیلی بسته های آموزشی دکتری زبان و ادبیات فارسی

به دلیل منابع متعدد موجود برای هر درس و وقت اندک برای مطالعه تمامی آنها و خواندن منابع به زبان اصلی که برای اکثر داوطلبین مشکل ساز است و در آخر نبود منابع مشخص برای سؤالات، مؤسسه مدرسان شریف با در نظر گرفتن تمامی این موارد، بسته های آموزشی دکتری منحصر به فرد خود را مطابق با آخرین تغییرات و زیر نظر اساتید گردآوری کرده و در اختیار داوطلبان عزیز قرار می‌دهد.

در ذیل به برخی از ویژگی های بسته های آموزشی دکتری اشاره می‌کنیم:

*) تألیف و بررسی زیر نظر اساتید صاحب نظر کشور.
*) تشریح جامع و کامل دروس همراه با مثال های کافی.
*) منطبق بودن مطالب درسی آورده شده با آخرین تغییرات سازمان سنجش.
*) آوردن نکات تستی و مطالب مهم جهت پاسخگویی به سؤالات.
*) حل تشریحی سؤالات آزمون‌های سراسری و آزاد همراه با توضیح ساده و روان.

بسته های آموزشی دکتری زبان و ادبیات فارسی – مطابق با آخرین تغییرات سازمان سنجش

نام و کد رشته امتحانی:

زبان و ادبیات فارسی (کد 2101) ادبیات حماسی ادبیات عرفانی ادبیات غنایی زبان و ادبیات فارسی

مواد امتحانی:

1- زبان انگلیسی 2- استعداد تحصیلی 3- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی شامل: کلیات ادبی (تاریخ ادبیات، دستور، عروض و قافیه، نقد و نظریه های ادبی معاصر) متون نظم جلد 1و2 متون نثر جلد 1 و 2 زبان عربی 4- مجموعه دروس تخصصی در سطح کارشناسی ارشد شامل: متون نظم متون نثر بلاغت

رشته های مرتبط که فارغ التحصیلان آن می توانند در این کد رشته شرکت کنند:

زبان و ادبیات فارسی (تمامی گرایش ها) آموزش زبان فارسی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان فرهنگ و زبان های باستانی

مواد پکیج آموزشی موسسه و زمان ارسال آنها:

کلیه دروس بعد از ثبت نام ارسال می شود. پکیج به همراه مجموعه سوالات و پاسخ های تشریحی دکتری 1398 تا 1403 می باشد. مواد درسی بند 4 در قالب یک جزوه ارائه می شوند. بخش عمومی کتاب راهکارهای طلایی موفقیت در مصاحبه آزمون دکتری در پکیج موجود می باشد.